Pękło 2,6 mln! Wyniki portfela długoterminowego po 2Q2023 [FFP19]

Podcast: Odtwarzaj w nowym oknie | Pobierz (Czas trwania: 45:20 — 62.6MB) | Umieść link

Subskrybuj: Apple Podcasts | Spotify | Android | RSS

2 603 323 zł – to wartość mojego portfela długoterminowego po II kwartale 2023 r. W małym portfelu także „pękła” ważna kwota – 25 813 zł.  W tym artykule podsumujemy, jak mój portfel radził sobie w ostatnich 3 miesiącach, opowiem Ci też krótko o tym, co teraz dzieje się na rynkach i zdradzę Ci, jakie mam plany dla portfela w najbliższej przyszłości.

Na początek krótkie przypomnienie – ten film jest częścią cyklu: Finansowa Forteca w praktyce [FFP]. W ramach serii artykułów pokazuję krok po kroku jak wprowadzić w życie wiedzę zawartą w mojej książce: „Finansowa Forteca”. W kolejnych odcinkach możesz zobaczyć moje dwa portfele: 

• Portfel „duży” – czyli mój portfel długoterminowy, który zaczynałem w 2020 r. od kwoty ok. 710 tys. zł. Co kwartał dopłacam do niego ok. 30 tys. zł. 
• Portfel „mały” – tutaj zaczynaliśmy od 10 tys. zł., na początku dopłacaliśmy do niego co miesiąc 500 zł, a od stycznia tego roku zwiększyliśmy te wpłaty do 650 zł. Ten eksperyment pokazuje, że nawet przy relatywnie „małym” kapitale na start można zbudować sensowny portfel.

Za chwilę opowiem Ci więcej o szczegółowych wynikach tych portfeli, ale na początek, jak zawsze zachęcam Cię do obejrzenia filmu: 

Ważna uwaga

To dobry moment na krótkie przypomnienie: Pamiętaj, proszę, że wszystkie prezentowane na blogu materiały mają charakter wyłącznie edukacyjny i informacyjny i są wyrazem prywatnej opinii autorów. Zapoznaj się, proszę, z dokładną informacją prawną, którą znajdziesz na końcu tego artykułu.

Najważniejsze założenia portfeli

„Mały” i „duży” portfel to części mojego portfela długoterminowego. Według ustalonej przeze mnie strategii, połowę tego portfela inwestuję w nieruchomości na wynajem, a drugie 50% – w aktywa rynkowe. Staram się zachować następujące proporcje: 

• 50% w obligacjach indeksowanych inflacją; 
• 15% w akcjach rynków rozwiniętych;
• 15% w złocie i 
• 20% w akcjach rynków wschodzących. 

Dla części rynkowej portfela przyjąłem cel inwestycyjny: inflacja + 3 p.p., przy maksymalnym obsunięciu kapitału na poziomie ok. 20-25%. Zależy mi także, żeby nie poświęcać portfelowi zbyt dużo czasu – dlatego na jego obsługę i rebalancing poświęcam ok. 3 godzin raz na kwartał. Staram się minimalizować koszty, podatki i formalności, dlatego wybieram do portfela możliwie tanie instrumenty i korzystam z opakowań podatkowych IKE/IKZE oraz akumulacji dywidend. No dobrze – przyjrzyjmy się teraz bliżej części rynkowej portfela. 

Jak radzi sobie część rynkowa portfela?

A ponieważ ten cykl prowadzimy nie na wirtualnych środkach a na prawdziwych pieniądzach, poniżej możesz zobaczyć zrzuty ekranu z moich rachunków. Zaczynamy od obligacji skarbowych indeksowanych inflacją. Tutaj dwa zrzuty ekranu – przypomnę Ci tylko, że mamy w sumie dwa rachunki z obligacjami – jeden mój, drugi mojej żony Kasi: 

Pamiętam, że gdy ruszałem portfel i kupowałem obligacje z bardzo niskim oprocentowaniem w pierwszym roku (2,7%), wiele osób pukało się w głowę. Ale dzięki temu, przy dzisiejszej inflacji, mam na tych obligacjach już 19,65% i 19,4% – co uważam za całkiem niezłe wyniki. 

Kolejnym składnikiem portfela są akcje – na zrzutach ekranu poniżej możesz zobaczyć IKE i IKZE – moje i mojej żony, oraz niewielką pozycję poza IKE/IKZE. Tę części portfela prowadzę w BOSSA: 

A poniżej zrzut dla konta prowadzonego w XTB – to oczywiście „mały” portfel:

W mojej ocenie XTB to całkiem sensowny wybór, szczególnie że ostatnio wprowadzili możliwość zakupu akcji ułamkowych. Więcej na ten temat pisałem w artykule: 

W co zainwestować 100 zł? Czy inwestowanie małych kwot w ogóle ma sens? 

Co działo się na rynkach w 2Q2023 + wyniki

Omówmy sobie teraz krótko, co działo się na rynkach w II kwartale 2023 r. Miała być wielka klapa, ale ten kwartał to raczej sezon niezrealizowanych strachów. Jeśli śledzisz ten cykl, pewnie pamiętasz, że wiele z tych strachów było chętnie podsycanych w internecie. 

Akcje rynków rozwiniętych radzą sobie dobrze

No cóż – koniec świata znowu nie nastąpił. A nawet pokusiłbym się o stwierdzenie (oczywiście to moja własna opinia) – że był to dobry kwartał dla akcji rynków rozwiniętych. Zdecydowanie słabiej radziły sobie rynki wschodzące oraz złoto: 

Nie sprawdził się żaden z czarnych scenariuszy: 

• Nie nadeszła wielka recesja. 
• Nie zbankrutowały Stany Zjednoczone. 
• Nie runął system bankowy. 
• Nie zawaliły się także giełdy. 

Co miało pozytywny wpływ na rynek akcji rozwiniętych? Po pierwsze, gospodarki wielu krajów na świecie okazały się „mocniejsze”, niż tego oczekiwali ekonomiści i analitycy. Po drugie, zamiast szerokiej recesji, mamy przejściowe problemy w poszczególnych sektorach. Inne sektory radzą sobie bardzo dobrze (szczególnie te związane ze sztuczną inteligencją) i mamy w nich do czynienia ze wzrostami. Wśród spółek, które ciągnęły gospodarkę w górę możemy wymienić np. Nvidię, Metę, Amazon, Apple, Microsoft. 

Akcje rynków wschodzących – niestety gorzej

Jak mogłeś zobaczyć w tabeli, zdecydowanie gorzej radzą sobie akcje rynków wschodzących. Wiązałem z nimi pewne nadzieje, ale już trzeci rok z rzędu nie radzą sobie tak dobrze, jakbym tego chciał. Wpływ na to ma na pewno nieciekawa sytuacja na linii Chiny – Stany Zjednoczone i to, co się dzieje w Zatoce Tajwańskiej. Patrząc tylko na ceny, możemy powiedzieć – „WOW! Ale okazja”. Kiedy jednak weźmiemy pod uwagę kontekst polityczny – ta okazja łączy się z niestety sporym ryzykiem. Rynki wschodzące to także Polska – warto zwrócić uwagę, że nasza giełda radzi sobie w tym kwartale zaskakująco dobrze. Mamy tak naprawdę jeden z najmocniejszych rynków giełdowych od początku tego roku. 

Złoto na minusie

Rynki surowców w tym roku zachowują się kiepsko i złoto wcale nie wygląda wśród nich najgorzej. Niemniej – mamy na nim wyraźny minus. Co miało tutaj największy wpływ? Cóż – na pewno unoszące się powietrzu widmo recesji, której przecież obawiało się wielu inwestorów. Kolejnym czynnikiem, który miał negatywny wpływ na wynik surowców, były wzrosty stóp procentowych. Gdy rynek oczekuje dalszych podwyżek stóp, surowce w takich warunkach często są na minusie. 

Solidne umocnienie złotego (PLN)

Miłym zaskoczeniem w tym kwartale było solidne umocnienie złotego. W tabeli poniżej możesz zobaczyć, jak to wyglądało:

W stosunku do dolara złoty umocnił się 6,71%, do euro – 5,11% i w końcu do funta brytyjskiego – 2,19% na plusie. Złoty okazał się w tym kwartale silną walutą, co przekłada się oczywiście na wyniki całego portfela. W tabeli poniżej możesz zobaczyć wyniki portfela po przeliczeniu go na złotówki:

Akcje rynków rozwiniętych po przeliczeniu dają 7,37% od początku roku, akcje rynków wschodzących po uwzględnieniu efektu walutowego to minus 2,15%, a złoto – minus 1,64%. Portfel obligacyjny EDO/ROD ma wynik 7,11% na plusie. 

Spójrz jeszcze, proszę, na ostatni wiersz tabeli – nasze obligacje notowane na rynkach, indeks TBSP i stopa zwrotu aż 7,21%. Przypomnę tylko, że ja nie mam tego instrumentu w portfelu, a w ostatnich latach mieliśmy do czynienia na tej klasie aktywów z niemałym rollercoasterem. Po pierwsze były bardzo mocno przecenione w ubiegłym roku – startowaliśmy z poziomu wysokich rentowności. W takiej sytuacji łatwo o zejście z cen. Po drugie świat już niestety trochę okrzepł z tematyką wojny na Ukrainie, a jak wspominałem już nieraz, ryzyko geopolityczne miało duży wpływ na wycenę papierów wartościowych. Ryzyko spada – sytuacja obligacji idzie ku lepszemu. Po trzecie na ceny obligacji notowanych wpłynęła także sytuacja naszej gospodarki oraz spadająca presja inflacyjna. Póki co nie wracam do tego instrumentu – mam wrażenie, że to jeszcze nie koniec przygody z inflacją i będziemy jeszcze świadkami jakiegoś odbicia. No dobrze, to przyjrzyjmy się w takim razie, jak te wszystkie wydarzenia wpłynęły na konkretne wyniki portfeli. 

Podsumowanie wyników portfeli

Zacznijmy od portfela „dużego” – w II kwartale mamy symboliczne wzrosty (0,31%), co daje nam wynik od początku roku 3,76% na plusie. „Mały” portfel – w II kwartale także symbolicznie (0,79%), a wynik od początku roku to 4,26%.

Spójrzmy jeszcze, jak wyglądają wpłaty do portfeli. W portfelu „dużym” startowaliśmy 17 września 2020 r., zaraz po premierze „Finansowej Fortecy”. Co kwartał wpłacam do portfela ok. 30 tys. zł – przez te 3 lata mamy więc sumę dopłat na poziomie ok. 330 tys. zł. Zysk kwotowy portfela wynosi ok. 126 tys. zł, a wartość obecna to ponad milion złotych (1 172 412 zł). Pamiętaj, że mój portfel długoterminowy to nie tylko część rynkowa, ale także nieruchomości – omówię to jeszcze w dalszej części artykułu.  

„Mały” portfel ruszył w tym samym czasie (17 września 2020 r.) z kwotą 10 tys. zł. Dopłacaliśmy do niego 500 zł co miesiąc (a od początku tego roku 650 zł). Suma dopłat wynosi 13 800 zł, zysk kwotowy to 2 013 zł, a wartość portfela to 25 813 zł:

Małe kwoty – nieduże, ale regularne, robią robotę. Prosta, konserwatywna strategia i powoli budujemy schody, które ja nazywam schodami do finansowej wolności.

Wahania w portfelu długoterminowym

Na wykresach poniżej możesz zobaczyć stopy zwrotu w portfelach oraz miesięczne stopy zwrotu. Najgorszym miesiącem dla portfeli był październik ubiegłego roku. Wtedy portfel stracił uwaga… 2,16%. Szczerze mówiąc, ja tego nawet nie zauważyłem:

Rzućmy jeszcze okiem na dane dzienne – na szczycie dołka maksymalne obsunięcie kapitału wynosiło -5,72%. Jak widzisz, czuję się dobrze z taką strategią i śpię po nocach spokojnie. 

Mam dla Ciebie jeszcze jeden ciekawy wykres – pokazuje strukturę mojego portfela, czyli udział poszczególnych kategorii w czasie. Świetnie widać, jak powoli budowałem sobie ten portfel, dokonywałem wpłat i robiłem zakupy:

Jak monitorować portfel? Przydatna aplikacja

Skąd takie fajne wykresy? Czego używam do monitorowania moich portfeli inwestycyjnych? Wielu Czytelników bloga mnie o to pyta, dlatego przypomnę – ja używam aplikacji myfund.pl. Ten link jest afiliacyjny, możesz dzięki niemu się zarejestrować i wypróbować myfund za darmo przez 60 dni. Gorąco Cię do tego zachęcam, bo sam korzystam z tego narzędzia i oszczędza mi bardzo dużo czasu. 

Czy portfel pobije inflację?

Zostało nam jeszcze kluczowe pytanie: czy portfel dogoni inflację? Oczywiście nie znamy przyszłości – wiem, że inflacja trochę hamuje, ale póki co nadal jest wysoka. 9 marca 2022 r. to był ostatni moment, w którym oba portfele były z nią na równi. Od tego czasu inflacja wystrzeliła i póki co portfele są daleko w tyle:

Dla mnie długi termin to minimum 10 lat. Zobaczymy, jak inflacja będzie wyglądać pod koniec tego okresu. Natomiast kluczowe jest to, żeby robić swoje i żeby konsekwentnie budować schody do finansowej wolności. Przypomnę, że gdy startowaliśmy, to w części rynkowej miałem 710 948 złotych, a dopłaty plus zyski kapitałowe sprowadziły ten portfel do wartości milion 1 172 412 zł. Portfel jest większy o 65%, versus 34,52% inflacji – wartość netto rośnie.

A co z nieruchomościami?

Ważną częścią mojego portfela są także nieruchomości na wynajem. Obie znajdują się w Warszawie – jedna na ulicy Grzybowskiej, druga na ulicy Siennej. Ich łączna wartość po odjęciu kwoty kredytu hipotecznego wynosi 1 430 916,78 zł. Przypomnę Ci tylko, że modelowo chciałbym, żeby mój portfel składał się po połowie z nieruchomości i części rynkowej. Obecnie struktura wygląda następująco: część rynkowa stanowi ok. 45%, a nieruchomości – 55%.

Skąd taki wynik? Dwa lata temu zrobiłem odcinek Finansowej Fortecy w praktyce z rzeczoznawcą majątkowym, który wycenił dla mnie obie nieruchomości. Na tej podstawie wiem, że stopa zwrotu z nieruchomości wynosi obecnie 38,56%.

Ale być może ciekawi Cię także, ile „na czysto” generują dla mnie te nieruchomości z tytułu najmu: 

• Nieruchomość na ulicy Siennej przez ostatnich 12 miesięcy daje wynik 5,38% „na czysto”. 
• Nieruchomość na ulicy Grzybowskiej to 4,31% „na czysto”.

Ważne zastrzeżenie: podaję ten wynik w odniesieniu do wartości nieruchomości. Nie uwzględniam tutaj kredytu. Nie pomniejszam wartości nieruchomości o kredyt, żeby nie zawyżać stopy zwrotu. Inwestując w nieruchomości, przyjmuję takie założenie, że wartość nieruchomości w długim terminie będzie sobie rosła w tempie inflacji, a wszystko co jest ponad, ma mi dać wspomniane na wstępie tego artykułu 3 punkty procentowe ponad inflację, Więc pod tym względem moje nieruchomości zachowują się dobrze. W przyszłym roku miną trzy lata od poprzedniej wyceny, planuję zrobić kolejną i zobaczyć, co powie rzeczoznawca. 

Co planuję zmienić w portfelu?

Wiesz już, jak wygląda mój portfel, teraz chciałbym się z Tobą podzielić moimi planami na przyszłość. Kilka rzeczy chodzi mi po głowie. Przede wszystkim uproszczenie portfela – zastanawiam się, kiedy przejść z podziału na rynki wschodzące i rynki rozwinięte na jeden ETF, na rynki globalne. Im dłużej inwestuję w tym portfelu, tym bardziej męczy mnie to, że muszę monitorować te dwie rzeczy osobno. A ponieważ zależy mi na tym, żeby w przyszłości takim portfelem bez problemu mogły zarządzać np. moje córki. Żeby nie musiały robić skomplikowanych wycen i rozkmin, jeden ETF zdecydowanie ułatwiłby sprawę. 

Druga kwestia to złoto – jeśli czytałeś „Finansową Fortecę”, pewnie pamiętasz, że w moim modelowym portfelu miało go być 10%. Obecnie jest 15% – po wycięciu z portfela obligacji notowanych na rynku za połowę środków dokupiłem obligacje skarbowe indeksowane inflacją, a za drugą połowę – złota. Myślę teraz o tym, żeby zejść ze złotem do modelowych 10% i zwiększyć w portfelu udział akcji. 

Pozostałe dwa pytania, które zadaję sobie przy każdym kwartalnym przeglądzie portfela to: 

• Kiedy powrócić do obligacji notowanych na rynku? Tutaj nie mam jeszcze przekonania, dlatego, póki co pozostawiam portfel długoterminowy bez zmian. 
• Czy mogę coś jeszcze uprościć w portfelu? Oprócz wyjścia z ETF-u na emerging markets nie myślę o żadnym dodatkowym uproszczeniu. 

Tyle ode mnie na dziś – mam wielką nadzieję, że ten artykuł był dla Ciebie pomocny i wyniesiesz z niego coś, co przyda Ci przy projektowaniu Twojego portfela. Daj koniecznie znać w komentarzu, jak Twoje inwestycje radziły sobie w II kwartale 2023 r.