IKE czy IKZE – co się bardziej opłaca? Kalkulator + kompletny przewodnik

Podcast: Odtwarzaj w nowym oknie | Pobierz (Czas trwania: 45:42 — 62.9MB) | Umieść link

Subskrybuj: Apple Podcasts | Google Podcasts | Spotify | Android | RSS

Jeśli nie korzystasz z IKE czy IKZE – popełniasz błąd. Z każdym kolejnym rokiem kalendarzowym tracisz bezpowrotnie limity obniżające podatki. Niepotrzebnie oddajesz fiskusowi duże pieniądze, które powinny zostać w Twojej kieszeni. Być może robisz to, bo brakuje Ci informacji. Dlatego w tym artykule znajdziesz esencję niezbędnej wiedzy i kalkulator IKE vs IKZE, który pomoże Ci w podjęciu dobrej decyzji.

Polecając na blogu jakiekolwiek rozwiązania, trzymam się bardzo ważnej zasady: to mogą być tylko takie produkty, z których korzystam sam, lub które z pełnym przekonaniem polecam mojej najbliższej rodzinie i przyjaciołom. To jeden z głównych powodów, dla których na moim blogu tak mało jest treści promujących produkty finansowe. Czy zatem autor tego bloga korzysta z IKE i IKZE?

Na naszym IKE i IKZE uzbierało się już 465 245 zł

Czytelnicy Finansowej Fortecy doskonale wiedzą, że wspólnie z moją żoną konsekwentnie korzystamy z tych rozwiązań, wykorzystując pod korek roczne limity wpłat. Jaki jest efekt? Saldo środków na moim IKE wygląda obecnie tak:

Saldo środków na rachunku IKE mojej żony prezentuje się tak:

W ubiegłym roku, po dokonaniu obliczeń załączonym do artykułu kalkulatorem IKE i IKZE, zdecydowaliśmy również o otworzeniu IKZE. Wcześniej mieliśmy nieco wątpliwości, ale liczby nas przekonały. Efekt naszej decyzji jest dzisiaj taki, jak na poniższych grafikach. Oto saldo mojego IKZE:

A tak wygląda saldo IKZE mojej żony:

Jednym słowem: wierzę w te rozwiązania na tyle mocno, że „postawiłem” na nie 465 245 zł z naszego rodzinnego majątku. A ponieważ zależy mi bardzo, aby każdy Czytelnik Finansów Bardzo Osobistych podejmował świadome i dobre decyzje, wspólnie z moim zespołem przygotowaliśmy dla Was arsenał pomocnych informacji o IKE i IKZE. Oto lista poruszonych w tym artykule tematów:

• Esencja informacji o IKE 
• Esencja informacji o IKZE
• IKE czy IKZE – porównanie
• IKE czy IKZE – co się bardziej opłaca?
• Kalkulator IKE vs IKZE
• Q&A – odpowiedzi na szczegółowe pytania dotyczące IKE i IKZE

Sekcję Q&A podzieliliśmy dla wygody na następujące bloki:

• Obawa o losy IKE i IKZE
• Wpłaty na IKE i IKZE. Limity wpłat
• IKZE: odliczenie od dochodu, ulga podatkowa
• Dziedziczenie w IKE i IKZE
• Zwrot lub transfer, wypłata
• Inwestowanie w IKE i IKZE
• Założenie kont IKE i IKZE, wiek, obcokrajowcy, i inne.

Zapraszam serdecznie do lektury, a jeśli w ramach rozgrzewki masz ochotę obejrzeć odcinek #wtorkuzfinansami o wyborze IKE czy IKZE – to czeka on na Ciebie w poniższym filmie:

Dlaczego powracam z tematem IKE czy IKZE?

Zdaję sobie sprawę, że wśród dziesiątek tysięcy stałych Czytelników mojego bloga, ze świecą można szukać tych, którzy IKE czy IKZE nie mają. Znacie jednak moją misję – pragnę dotrzeć z wiedzą finansową do 15 mln Polaków i z tego punktu widzenia – w zakresie IKE i IKZE – jest jeszcze mnóstwo do zrobienia. IKE posiada zaledwie 2,7% podatników, a IKZE 1,5%. Rzućcie tylko okiem na poniższe dane:

Jedną z przyczyn może być brak zrozumienia, jak działają IKE czy IKZE. Część osób może także zadawać sobie pytanie: IKE czy IKZE – co się bardziej opłaca? Pomogę Ci krok po kroku znaleźć odpowiedź, a zaczniemy od krótkiego wprowadzenia, wyjaśniającego działanie IKE i IKZE.

Esencja informacji o IKE 

Co to jest IKE?

Skrót IKE oznacza Indywidualne Konto Emerytalne. To nie jest żaden konkretny produkt finansowy, tylko „antypodatkowy pokrowiec” na różne produkty finansowe, w których odkłada się pieniądze na przyszłość. Jakie produkty można tak opakować?

W co można inwestować w ramach IKE?

W ramach IKE możesz oszczędzać korzystając z następujących produktów finansowych:

Jeśli chcesz odkładać pieniądze na koncie bankowym – możesz je opakować w IKE. Jeśli wolisz obligacje skarbowe indeksowane inflacją – możesz je opakować w IKE. Jeśli chcesz inwestować w akcje lub ETFy – je również możesz opakować w IKE. A po co Ci takie opakowanie?

Jak działa IKE?

Opakowując produkt finansowy w IKE, możesz zgarnąć podatkową nagrodę. Na czym ona polega? Na tym, że jeśli będziesz kontynuować oszczędzanie na IKE do 60. roku życia, nie zapłacisz podatku od zysków kapitałowych. O jakich oszczędnościach tu mowa? 

Ile zaoszczędzisz na podatkach dzięki IKE?

Zobaczmy to na konkretnym przykładzie z takimi założeniami:

• masz 30 lat,
• do 60. roku życia inwestujesz 1000 zł miesięcznie,
• stopa zwrotu z Twoich inwestycji to 5% rocznie.

Ile wyniesie wartość inwestycji w roku Twoich 60. urodzin? Będzie ona wyglądać tak:

Suma wpłat: 360 000 zł
Wypracowane zyski: 472 259 zł
Wartość inwestycji: 832 259 zł

Ładna sumka, prawda? Niestety, Twoja radość będzie krótka, bo w momencie wypłaty, aż 19% wypracowanych zysków oddasz fiskusowi w postaci podatku Belki. W naszym przykładzie 19% z 472 259 zł daje 89 729 zł podatku! Nie wiem, jak Ty, ale ja wolę takie pieniądze zostawić sobie. 

I właśnie opakowanie inwestycji w IKE powoduje, że wszystkie wypracowane odsetki i zyski zostaną w Twojej kieszeni. Nieważne, czy będą to odsetki z lokaty bankowej czy wieloletnie zyski z inwestowania w akcje. Jeśli będą opakowane w IKE – ich całą wartość zatrzymasz dla siebie. 

A co jeśli pieniądze z IKE będą potrzebne wcześniej?

Możesz w każdej chwili wypłacić część lub nawet całość środków (taka wypłata przed terminem nazywa się zwrotem), a jedynym minusem będzie to, że od zysków wypracowanych przez wypłacaną kwotę zapłacisz podatek Belki. 

Co to oznacza? Że IKE daje Ci tak naprawdę darmową opcję:

• jeśli dotrzymasz środki do 60 r.ż. – nie zapłacisz podatku Belki;
• jeśli dokonasz zwrotu z IKE wcześniej – po prostu zapłacisz 19% podatku od zysków – dokładnie tak samo, jak w każdym innym produkcie inwestycyjnym czy na lokacie bankowej.

Dlatego właśnie korzystanie z IKE ma ogromny sens! Pozwala nie płacić podatku Belki lub odroczyć jego zapłatę o wiele lat.

Które IKE wybrać? Tu potrzebuję Twojej podpowiedzi! 😊

Jak już wiesz – do wyboru mamy wiele opcji – od IKE w formie rachunku maklerskiego, przez IKE obligacje aż po IKE w formie zwykłej lokaty bankowej. Pojawia się więc naturalne pytanie: które IKE wybrać?

Ja zaczynałem swoją przygodę z oszczędzaniem w IKE od IKE Plus, oferowanego przez NN Investment Partners TFI. To produkt, który przez lata zajmował pierwsze miejsce w rankingu IKE opracowywanym przez firmę Analizy Online:

Pomimo dobrych wyników, które systematycznie prezentowałem na blogu, w 2020 roku postanowiłem zmienić ten produkt na inny. Dlaczego? Bo na rynku pojawiła się jeszcze lepsza alternatywa: IKE w domu maklerskim z możliwością inwestowania w zagraniczne ETFy. (tu więcej o tych instrumentach: Co to jest ETF? – Podstawy). To dało mi możliwość inwestowania w zagraniczne akcje w sposób wielokrotnie tańszy, niż w przypadku funduszy dostępnych w TFI, co dokładnie opisałem też w Finansowej Fortecy:

Obecnie posiadam IKE w Domu Maklerskim mBanku, a moja żona posiada IKE Obligacje, w ramach którego nabywamy detaliczne obligacje Skarbu Państwa indeksowane inflacją. Nie kopiuj jednak naszych rozwiązań!

Przed wyborem właściwego IKE na własne potrzeby, należy w pierwszej kolejności opracować swoją własną strategię inwestycyjną. Moje podejście do budowania takiej strategii opisałem w Finansowej Fortecy i uzupełniłem cyklem artykułów i filmów, który możesz prześledzić tutaj: Jak zbudować dobrą strategię inwestycyjną?

W kolejnych artykułach o IKE i IKZE planuję dokładnie opisać dla Was kilka konkretnych opcji, tylko musicie mi podpowiedzieć, które są dla Was najbardziej ciekawe. Za około 2-3 tygodnie opublikuję ranking IKE i IKZE w domach maklerskich, nad którym już pracujemy z moim zespołem. Dokładnie wytłumaczę, na czym polega specyfika IKE w domu maklerskim i które z nich oferują w naszej ocenie najlepsze rozwiązania. Ale potem… No właśnie. Kolejne artykuły na temat IKE i IKZE będą zależeć od Waszej decyzji, bo to dla Was tworzymy te treści.

Dlatego proszę Was serdecznie o pomoc w wyborze najciekawszego dla Was tematu, bo – poza IKE i IKZE w domach maklerskich – do końca roku zdążymy opracować jeszcze tylko jedną z poniższych opcji, które najczęściej przewijają się w Waszych pytaniach i mailach:

Proszę Cię serdecznie o pomoc w wyborze najciekawszego dla Ciebie tematu:

• Opcja 1: IKE Obligacje i Super IKE w PKO BP
• Opcja 2: IKE/IKZE w domu maklerskim vs robodoradcy Finax i Aion
• Opcja 3: IKE/IKZE z funduszami indeksowymi inPZU
• Opcja 4: Inne – jakie? (napisz w komentarzu pod artykułem)

 Loading ...

Oddaj swój głos w powyższej sondzie lub daj znać w komentarzu, który z powyższych tematów jest dla Ciebie najbardziej interesujący.

A teraz wróćmy do dzisiejszego tematu. W tej części artykułu zależy mi głównie na tym, abyś zrozumiał ogólną zasadę działania IKE. Mam nadzieję, że rozwiązanie to przykuło jednak Twoją uwagę na tyle, że zechcesz dowiedzieć się więcej. Jeśli tak się stanie – na dole artykułu – w sekcji Q&A – czekają na Ciebie dalsze i bardziej szczegółowe informacje na temat IKE. Dodatkowo wiele informacji znajdziesz też w artykule na blogu pt.: Wszystko o IKE. Nie trać swoich pieniędzy.

A jeśli i tam nie uzyskasz pomocy – śmiało zadaj swoje pytanie w komentarzu. Wspólnie z moim zespołem postaramy się udzielić na nie odpowiedzi. A teraz przyjrzyjmy się bliżej IKZE.

Esencja informacji o IKZE 

Co to jest IKZE?

Skrót IKZE oznacza Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego. To również jest „antypodatkowa nakładka” na różne produkty służące do odkładania pieniędzy. Na jakie? 

W co można inwestować w ramach IKZE?

Lista opcji inwestycyjnych jest bardzo podobna do IKE. Główna różnica pomiędzy IKE i IKZE polega tu na tym, że:

• W ramach IKE można inwestować w detaliczne obligacje Skarbu Państwa indeksowane inflacją. W IKZE tej możliwości nie ma.
• W ramach IKZE można inwestować w dobrowolnym funduszu emerytalnym (DFE) zarządzanym przez Powszechne Towarzystwa Emerytalne (PTE) – czyli te firmy, które zarządzają naszymi OFE. W IKE tej możliwości nie ma.

Reszta jest bardzo podobna, co możesz prześledzić na poniższej grafice:

Jak działa IKZE?

Opakowanie produktu finansowego w IKZE również wiąże się z podatkową nagrodą, ale – odmiennie niż w przypadku IKE – nagrodę odczuwasz co roku. Na czym ona polega? Na tym, że w rocznym zeznaniu PIT kwoty wpłacone na IKZE odejmujesz od swojego dochodu, a co za tym idzie – w każdym kolejnym roku kalendarzowym pomniejszasz wysokość płaconego podatku. Ale znów – najlepiej zobaczmy to na przykładzie.

O ile zmniejszysz podatki dzięki IKZE?

Kwota Twojej ulgi podatkowej zależeć będzie od progu podatkowego, w którym się znajdujesz. Załóżmy, że na IKZE wpłacisz maksymalny roczny limit, który w 2021 roku wynosi 6310,80 zł (więcej o limitach wpłat znajdziesz w sekcji Q&A). 

Jeśli płacisz PIT według stawki 17% – to zaoszczędzisz na podatkach:

6310,80 * 17% = 1072,84 zł

A jeśli płacisz PIT według stawki 32% – to zapłacisz podatek niższy o:

6310,80 * 32% = 2019,46 zł

I tak w każdym kolejnym roku. Prawda, że fajne? Twoje oszczędności rosną, a Ty co roku płacisz niższe podatki. Ale niestety – nie ma róży bez kolców, ani ulg podatkowych bez dodatkowych warunków. Dlatego czytaj spokojnie dalej, bo w pewnych sytuacjach korzystanie z IKZE może nie być korzystne. 

A co jeśli pieniądze z IKZE będą potrzebne wcześniej?

To pierwsza z takich sytuacji. IKZE jest produktem stworzonym z myślą o odkładaniu pieniędzy do 65. roku życia. Możesz oczywiście sięgnąć po te środki wcześniej, ale wówczas stanie się ważna rzecz. Cała zwracana z IKZE kwota – czyli zarówno kapitał, jak i wszystkie zarobione zyski – powiększą Twój dochód do opodatkowania. 

Co to oznacza? Że tym razem w swoim rocznym zeznaniu PIT będziesz musiał dodać to do dochodu i odpowiednio zwiększyć swój podatek. O Ile? To będzie zależeć od progu podatkowego, w którym znajdą się Twoje dochody w roku wypłaty. Biorąc pod uwagę, że:

1. w przyszłości możesz zarabiać więcej i płacić podatki według wyższej stawki,
2. w przyszłości stawki podatków mogą być wyższe,
3. kwota zwracana z IKZE po wielu latach odkładania może być bardzo duża, 

likwidowanie IKZE przed 65. r.ż. w większości przypadków mija się z celem, bo może skończyć się tak, że Twoja ulga podatkowa wynosiła np. 17%, a podatek od środków z IKZE zapłacisz według stawki 32%. Trochę bez sensu…  

Nie martw się jednak – za chwilę dojdę do opisu kalkulatora IKE czy IKZE, który policzy dla Ciebie konkretny scenariusz. Sam zwlekałem z założeniem IKZE, dopóki tego dokładnie nie policzyłem, więc na spokojnie czytaj dalej.

Wypłata z IKZE. Co się stanie po 65. roku życia?

Wtedy będziesz mógł wypłacić środki z IKZE, a kwota wypłaty będzie opodatkowana w sposób zryczałtowany według stawki 10%. W ten sposób opakowanie inwestycji w IKZE i dotrzymanie jej do 65. r.ż powoduje, że kumulują się dwa pozytywne efekty:

• odliczałeś sobie ulgi w PIT od wpłaconego kapitału według stawki 17% lub 32%, a wypłacając go z IKZE zapłacisz podatek w wysokości 10%;
• od wypracowanych zysków nie zapłacisz podatku Belki w wysokości 19%, tylko zryczałtowany podatek 10%, a w dodatku odroczysz płatność tego podatku o wiele lat.

Summa summarum będziesz solidnie do przodu w porównaniu z inwestowaniem poza IKZE.

Które IKZE wybrać?

Podobnie, jak w przypadku IKZE, wybór konkretnego IKZE będzie zależeć od Twojej strategii inwestycyjnej i tym tematem zajmiemy się na jednym z kolejnych #wtorkówzfinansami. Zarówna ja, jak i moją żona, korzystamy z IKZE w Domu Makleskim BOŚ Banku – aby inwestować w zagraniczne ETFy. Ale w Twoim przypadku najbardziej sensowny wybór może być inny.

Jak już wspomniałem – za około 2-3 tygodnie planuję opublikować na blogu ranking IKE i IKZE w domach maklerskich, ale już w zakresie kolejnego tematu potrzebuję Twojej podpowiedzi, którą z poniższych opcji przeanalizować na blogu:

Proszę Cię serdecznie o pomoc w wyborze najciekawszego dla Ciebie tematu:

• Opcja 1: IKE Obligacje i Super IKE w PKO BP
• Opcja 2: IKE/IKZE w domu maklerskim vs robodoradcy Finax i Aion
• Opcja 3: IKE/IKZE z funduszami indeksowymi inPZU
• Opcja 4: Inne – jakie? (napisz w komentarzu pod artykułem)

 Loading ...

Oddaj swój głos w powyższej sondzie lub daj znać w komentarzu, który z powyższych tematów jest dla Ciebie najbardziej interesujący.

Esencję działania IKZE mamy więc również za sobą. Ponieważ diabeł tkwi w szczegółach – w sekcji Q&A – czekają na Ciebie dalsze i bardziej szczegółowe informacje na temat IKZE. Dodatkowo wiele informacji znajdziesz też w artykule na blogu pt.: Wszystko o IKZE. 

Kiedy IKZE się nie opłaca? – przykłady

Aby zilustrować fakt, że nie w każdym przypadku korzystanie z IKZE będzie sensowne, wymienię kilka takich przypadków:

• nie masz dochodów do opodatkowania, od których mógłbyś odliczyć wpłatę na IKZE bo np: jeszcze nie pracujesz, korzystasz z ulgi dla młodych, jesteś na urlopie wychowawczym… W takiej sytuacji wpłata na IKZE nie daje Ci żadnej korzyści podatkowej, a wypłata -wiąże się z opodatkowaniem całości kwot (wpłaty i zyski);
• prowadzisz działalność, która generuje straty – podobnie jak w powyższym przypadku – nie skorzystasz z ulgi a od wypłaty z IKZE, w najlepszym przypadku, zapłacisz 10% podatku;
• płacisz podatki według niskich stawek ryczałtu (np.5,5% czy 2%)
• chcesz wypłacić pieniądze przed 65.rokiem życia. Może się wówczas zdarzyć, że na wpłacie zyskasz 17% czy 19% a od zwrotu zapłacisz aż 32% podatku.
  

To teraz porównajmy jeszcze IKE i IKZE w jednej tabelce, a potem przejdźmy do odpowiedzi na postawione w temacie wpisu pytanie: IKE czy IKZE – co się bardziej opłaca?

IKE czy IKZE – porównanie

Poniższa tabelka to zestawienie najważniejszych cech IKE oraz IKZE. Przygotowaliśmy ją po to, abyś mógł szybko zrozumieć podstawowe różnice pomiędzy tymi rozwiązaniami. Więcej niuansów i szczegółów znajdziesz w sekcji Q&A.

Limity wpłat na IKE i IKZE

Ponieważ pierwsza linijka powyższej tabelki dotyczy rocznych limitów wpłat – dorzucę jeszcze krótkie wyjaśnienie. Rząd dobrze wie, że rozwiązania takie jak IKE czy IKZE wiążą się z niższymi podatkami. Co za tym idzie – świadome tego osoby, posiadające wysokie oszczędności, wpłacałyby na IKE oraz IKZE bardzo wysokie kwoty, by w jak największym zakresie korzystać z ulg podatkowych. Sam wpłacałbym tam więcej pieniędzy, gdyby tylko istniała taka możliwość.  

Ponieważ rząd nie lubi, gdy płacimy niższe podatki, w każdym roku kalendarzowym ogłaszany jest maksymalny limit wpłat na IKE czy IKZE. Możesz wpłacić dowolną kwotę, ale nie więcej niż wynosi roczny limit wpłat na IKE lub IKZE. 

I bardzo ważna sprawa: Jeśli nie wykorzystasz swojego limitu wpłat w danym roku kalendarzowym, Twój limit bezpowrotnie przepada!

Limity wpłat na IKE i IKZE w roku 2021 są następujące:
– Limit wpłat na IKE w 2021 r.:  15 777 zł
– Limit wpłat na IKZE w 2021 r.: 6 310,80 zł
– Limit wpłat na IKZE w 2021 r. dla osób prowadzących JDG: 9466,20 zł

Limity są powiązane z wysokością wynagrodzeń w gospodarce, dlatego z roku na rok nieznacznie rosną.

Dlaczego limity wpłat na IKE i IKZE są takie niskie?

Od czasu do czasu słyszę od niektórych osób, że nie będą korzystać z IKE czy IKZE, bo limity są zbyt niskie. I faktycznie – na pierwszy rzut oka tak się może wydawać. Spójrzmy jedna na tę sprawę z nieco szerszej perspektywy i przemnóżmy kwoty dzisiejszych limitów przez dłuższy okres, w jakim możemy na IKE i IKZE odkładać. 

W 2021 roku zsumowany limit wpłat na IKE i IKZE wynosi:

15 777 zł + 6310,80 zł = 22 087,80 zł.

Te kwoty rosną z roku na rok. Ale nawet jeśli założymy, że pozostaną na dzisiejszych poziomach, zobaczmy co stanie się w dłuższym czasie. Ile wyniósłby zsumowany limit za większą liczbę lat?

• Zsumowany limit wpłat na IKE i IKZE za okres 10 lat: 10 x 22087,80 zł = 220 878 zł
• Zsumowany limit wpłat na IKE i IKZE za okres 20 lat: 20 x 22087,80 zł = 441 756 zł
• Zsumowany limit wpłat na IKE i IKZE za okres 30 lat: 30 x 22087,80 zł = 662 634 zł
• Zsumowany limit wpłat na IKE i IKZE za okres 40 lat: 40 x 22087,80 zł = 883 512 zł

I tak dalej. Jak więc widzicie, jeśli weźmiemy pod uwagę upływ czasu – na IKE i IKZE możemy wpłacić bardzo wysokie kwoty i cieszyć się dzięki nim zarówno sporymi ulgami podatkowymi, jak również sporym kapitałem, który wspomoże nasze emerytury z ZUS.

• IKE czy IKZE – co się bardziej opłaca?

Chwilę zajęło nam dojście do tej części artykułu, ale chciałem mieć pewność, że osoby, które nie znały dotąd IKE czy IKZE, będą lepiej rozumiały poniższe argumenty. Najpierw pokuszę się o ogólne zasady, a w Q&A zajmiemy się szczegółami i wyjątkami od tych ogólnych zasad. 

Ogólne zasady są takie: 

W porównaniu z inwestowaniem bez wykorzystania IKE czy IKZE:

• IKE opłaci się praktycznie każdemu;

• opłacalność IKZE zależy od indywidualnej sytuacji podatkowej danej osoby.

Z kolei mechanizm nagrody podatkowej, który różni się w obu tych rozwiązaniach, sprawia że:

• Największa korzyść podatkowa z IKE pojawia się po 60. roku życia. To wtedy mamy pewność, że nie zapłacimy ani grosza podatku Belki. Jeśli zdecydujemy się jednak na dokonanie zwrotu z IKE przed 60. rokiem życia – również odniesiemy niewielką korzyść podatkową. Związana będzie ona z tym, że podatek od zysków w takiej sytuacji zapłacimy dopiero w momencie zwrotu, co efektywnie odracza jego potrącenie o kilka, kilkanaście czy nawet kilkadziesiąt lat. A zatem o tyle dłużej wszystkie pieniądze – łącznie z tym niepotrąconym podatkiem – będą pracować dla nas.
• Korzyść podatkowa z IKZE pojawia się w każdym roku kalendarzowym i czujemy ją przy każdym rocznym rozliczeniu PIT.  Jednak wcześniejsze „zerwanie” IKZE (czyli dokonanie zwrotu), da nam solidnie po kieszeni. Od wszystkich pieniędzy zwracanych z IKZE przed 65. rokiem życia będziemy bowiem musieli zapłacić spory podatek. Zarówno zwracany kapitał, jak również wszystkie wypracowane zyski, będą stanowić dochód do opodatkowania według skali podatkowej (17% lub 32%). A zatem „kara” za wcześniejszą rezygnację z IKZE może być dość dotkliwa.

Te podstawowe różnice sprawiają, że:

• IKE jest rozwiązaniem bardziej elastycznym od IKZE. Ponieważ jedyną „barierą wyjścia” jest potrącenie podatku Belki, można korzystać z IKE na różne sposoby. W dodatku z IKE można dokonywać tzw. zwrotów częściowych – czyli wypłacić sobie przed terminem tylko część odłożonych tam pieniędzy, pozwalając reszcie pracować na przyszłość. Ta elastyczność jest bez wątpienia zaletą, choć z drugiej strony może sprawić, że może być trudniej wytrwać do emerytury z oszczędzaniem w ramach IKE.
• IKZE jest rozwiązaniem mniej elastycznym od IKE. Likwidując IKZE przed 65. r.ż. musimy wypłacić całość zgromadzonych tam środków. Dlatego decydując się na IKZE, najlepiej mieć jasną intencję kontynuowania odkładania pieniędzy do 65. r.ż. Z drugiej strony – ta konieczność zapłaty sporego podatku w razie wcześniejszej rezygnacji, może zadziałać jak skuteczna bariera wyjścia i pomóc w ten sposób kontynuować oszczędzanie do 65 r.ż. 

To tyle najbardziej ogólnych zasad. W sekcji Q&A na dole artykułu zawarliśmy dla Was odpowiedzi na bardziej szczegółowe pytania, a teraz przejdźmy do opisu kalkulatora, bo on pomoże Wam w przeliczeniu takiej opcji, która najlepiej odpowiada Waszej indywidualnej sytuacji podatkowej.

Kalkulator IKE czy IKZE. Co się bardziej opłaca?

Wiele osób, które są przekonane o sensowności „antypodatkowych nakładek” na produkty inwestycyjne, jakimi są IKE i IKZE – staje często przed dylematem, co wybrać. Co mogę odpowiedzieć, gdy ktoś mnie pyta: Marcinie, IKE czy IKZE – co się bardziej opłaca?

Najczęściej zmuszony jestem odpowiedzieć: to zależy od Twojej sytuacji podatkowej. Ale zdaję sobie sprawę, że taka odpowiedź nie satysfakcjonuje ani mnie, ani mojego rozmówcy. Dlatego właśnie – wspólnie z moim zespołem – przygotowaliśmy kalkulator, pozwalający porównywać opłacalność tych dwóch rozwiązać.

Jak działa nasz kalkulator IKE czy IKZE?

Przede wszystkim ma on udzielić nam odpowiedzi na pytanie: jeśli mogę odkładać X zł rocznie, to robić to w IKE, w IKZE, czy poza nimi?

Co więcej – uzyskasz też precyzyjną odpowiedź, co się stanie, jeśli nie dotrzymasz środków do 60. czy też 65. roku życia, decydując się na wcześniejszy zwrot. Zilustrujmy to na konkretnym przykładzie:

• Masz 30 lat
• Planujesz oszczędzać do 65. roku życia – czyli przez 35 lat
• Raz w roku wpłacasz kwotę 6310,80 zł – czyli tyle, ile obecnie wynosi roczny limit wpłat na IKZE
• Osiągasz roczna stopę zwrotu na poziomie 5%
• Płacisz dziś PIT w wysokości 17%
• Otrzymanej ulgi podatkowej nie przejadasz, tylko inwestujesz ją poza IKZE, osiągając tę samą roczna stopę zwrotu (tyle, że poza IKZE, więc płacisz od zysków podatek Belki)
• Jeśli dokonasz zwrotu z IKZE – wpadasz w wyższy próg podatkowy – czyli 32%.

Jakie otrzymasz wyniki w kalkulatorze, przy takich założeniach? Będziesz mógł je szybko zobaczyć w trzech różnych ujęciach:

(1) W postaci tabelki, zawierającej końcowe wyniki inwestycji w wybranych momentach:

(2) Te same wyniki, ale pozwalające na wzrokowe porównanie wyników z tabelki w formie wykresu:

(3) I wreszcie wykres pokazujący stan naszych inwestycji w każdym kolejnym roku:

Kalkulator IKE czy IKZE – interpretacja wyników

Omówmy sobie krótko wyniki, które otrzymaliśmy dla naszych założeń.

Stan po 20 latach oszczędzania

Załóżmy, że coś wydarzy się w życiu naszego przykładowego 30-latka i nagle będzie musiał wypłacić wszystkie pieniądze w wieku 50 lat, dokonując zwrotu całkowitego. Przez 20 lat dokonał łącznych wpłat na kwotę 126 216 zł. A ile otrzyma z powrotem? Wyniki możesz prześledzić w zaznaczonym wierszu:

W takim scenariuszu:

• Gdyby nasz bohater inwestował poza IKE/IKZE, otrzymałby 198 256 zł po uwzględnieniu płaconego po drodze podatku Belki;
• Znacznie korzystniej wyszedłby oszczędzając w IKE. Choć nie udało mu się dotrzymać inwestycji do 60 r.ż. i będzie musiał zapłacić podatek Belki, to odroczenie płatności tego podatku aż o 20 lat sprawiło, że w kieszeni naszego bohatera zostanie wyższa o 5595 zł kwota niż poza IKE, czyli: 203 851 zł.
• Najgorzej w tym scenariuszu wyszłaby likwidacja IKZE. Konieczność zapłaty PIT od całej kwoty według stawki 32%, sprowadziłaby wartość naszej inwestycji do poziomu 184 254 zł. To kwota niższa o 19 597 zł od IKE. 

Jak zatem widzisz – wybór właściwego „opakowania” ma duże znaczenie. Zobaczmy teraz, jakby to wyglądało po 30 latach.

Stan po 30 latach oszczędzania

Po 30 latach nasz bohater osiągnie wiek 60 lat, a zatem spełni warunek do wykorzystania ulgi związanej z oszczędzaniem w IKE, ale jeszcze nie spełni warunku IKZE. W ciągu minionych 3 dekad dokonał łącznych wpłat w wysokości 189 324 zł. Co się wydarzy, jeśli w tym czasie sięgnie po uzbierane pieniądze? Odpowiedź znajdziemy w zaznaczonym wierszu:

• Gdyby nasz bohater inwestował poza IKE/IKZE, otrzymałby 376 400 zł po uwzględnieniu płaconego po drodze podatku Belki;
• Zdecydowanie lepiej wyszłaby inwestycja w IKE. Fakt, że można tu w pełni skorzystać ze zwolnienia w zapłacie podatku Belki sprawi, że ta sama inwestycja, ale opakowana w IKE, będzie miała wartość 449 629 zł, czyli aż o 73 229 zł więcej, niż poza IKE!
• Jeśli chodzi o IKZE, to łączna wartość inwestycji wyniesie 368 879 zł. Po raz kolejny więc widać, że przy takich założeniach z IKZE lepiej nie wypłacać przed 65. rokiem życia.

A co się stanie, gdy nasz bohater wytrzyma kolejnych 5 lat i zakończy swoją inwestycje w 65. Roku życia?

Stan po 35 latach oszczędzania

Po 35 latach nasz bohater osiągnie wiek 65 lat, a zatem spełni warunek do wykorzystania ulgi związanej z oszczędzaniem zarówno w IKE, jak również w IKZE. W ciągu 35 lat dokonał łącznych wpłat w wysokości 220 878 zł. I sprawdźmy teraz, co się wydarzy, jeśli dokona teraz wypłaty. Odpowiedź znajdziemy w zaznaczonym wierszu:

• Gdyby nasz bohater inwestował poza IKE/IKZE, otrzymałby 496 411 zł. Ładna sumka, ale zostaje ona daleko w tyle za IKE i IKZE.
• Zdecydowanie lepiej wyszłaby inwestycja w IKE. Ta sama inwestycja w ramach IKE zaowocuje kwotą 613 776 zł, czyli o 117 365 zł więcej, niż poza IKE!
• A jak wypadło IKZE? Tym razem to właśnie ono przyniesie najlepszy efekt! Łączna wartość inwestycji wyniesie aż 635 658 zł, czyli aż o 139 247 zł więcej, niż poza IKZE!

Ta sama strategia inwestycja, taki sam produkt, taka sama stopa zwrotu, ale… inne opakowanie! Efekt? Czy to w przypadku IKE czy w przypadku IKZE – ponad 100 000 zł więcej w kieszeni. Właśnie dlatego niekorzystanie z tych „antypodatkowych nakładek” uważam za wielki błąd!

Kalkulator IKE czy IKZE – plik do pobrania

A teraz zachęcam Cię już bardzo serdecznie, do pobrania pliku z naszym kalkulatorem i samodzielnego dokonania obliczeń. Wprowadź Własne założenia i sam się przekonaj, które z opisanych dzisiaj rozwiązań będzie dla Ciebie bardziej korzystne. 

A ja chciałbym w tym miejscu jeszcze bardzo serdecznie podziękować Marcinowi Kluczkowi, który od lat wspiera mój zespół przy tworzeniu takich kalkulatorów. Marcinie, ogromne dzięki, że po raz kolejny mogliśmy liczyć na Twoją pomoc! 😊

Pobierz KALKULATOR IKE vs IKZE

Q&A – odpowiedzi na najczęstsze pytania dotyczące IKE i IKZE, które najczęściej od Was otrzymuję.

W ciągu ostatnich lat otrzymałem od Was dziesiątki pytań dotyczących IKE i IKZE. Wiele z nich było na tyle szczegółowych, że wymagało kontaktu ze Skarbową Informacją Publiczną i konsultacji z innymi ekspertami. Krok po kroku wspólnie z moim zespołem kompletowaliśmy dla Was odpowiedzi i efekt tej wspólnej pracy czeka na Was poniżej. Mamy wielką nadzieję, że te informacje będą dla Was bardzo pomocne!

OBAWA O LOSY IKE I IKZE

Czy Państwo zabierze nam pieniądze z IKE lub IKZE?

Obawa o to, że Państwo „zabierze nam” nasze oszczędności z IKE lub IKZE, lub, że podzielą one los OFE, pojawia się dość często. I niestety, ulegając jej, mnóstwo osób odkłada założenie IKE lub IKZE i co roku bezpowrotnie przepadają im kolejne limity wpłat.

Uważam, że środki wpłacone na IKE/IKZE są narażone na nacjonalizację w podobnym stopniu, jak pieniądze na lokacie bankowej, zainwestowane w obligacje skarbowe, czy w akcje. Jeśli obawiasz się o nacjonalizację środków na IKE lub IKZE, to powinieneś obawiać się o bezpieczeństwo całej reszty swojego majątku – włączając w to również mieszkanie.

Nie zrozum mnie źle – nie mam wielkiego zaufania do polityków i często usłyszysz ode mnie cytat: „Nie ma takiego okrucieństwa ani takiej niegodziwości, której nie popełniłby skądinąd łagodny i liberalny rząd, kiedy zabraknie mu pieniędzy” Alexis de Tocqueville. Wpłacam na IKE i IKZE, lecz oczywiście przyglądam się działaniom polityków. Na ten moment spokojnie pomnażam pieniądze w IKE i IKZE, pamiętając, że gdyby coś mnie zaniepokoiło, to mogę pieniądze z tych kont wypłacić.

Czy pieniądze z IKE i IKZE są prywatne? Czy powtórzą los OFE?

IKE oraz IKZE to są nasze prywatne pieniądze, które w każdej chwili możemy wypłacić (WYPŁATA i ZWROT są opisane w TYM wpisie). Jest to bardzo znacząca różnica w porównaniu z OFE, więc obawa, że państwo takie pieniądze „zabierze” jest mocno przesadzona. IKE zasadniczo różni się od OFE także z innego powodu: do OFE trafiała część naszej składki emerytalnej odprowadzanej do ZUS. Natomiast na IKE/IKZE wpłacamy nasze prywatne pieniądze, które zostają nam w kieszeni już po opłaceniu składek na ZUS i podatku dochodowego.

Nie ma więc przestrzeni na interpretację, pozwalającą nazwać te pieniądze „środkami publicznymi”. Tak jak już pisałem wielokrotnie – inwestycja w IKE i IKZE jest obarczona podobnym ryzykiem „przejęcia” czy „dodatkowego opodatkowania” przez państwo, jak nasze pozostałe oszczędności i inwestycje: lokaty bankowe, aktywa w domach maklerskich czy mieszkania.

Jakie jest ryzyko, że rząd zmieni reguły i zapłacę więcej niż 10% przy wypłacie z IKZE?

Nie potrafię ocenić takiego prawdopodobieństwa. Liczę na to, że nawet jeśli taka zasada zostanie wprowadzona, to nie będzie działała wstecz.

Mieliśmy podobną sytuację w 2002 roku, gdy został wprowadzony podatek Belki. Wszystkie środki, które zostały wpłacone do banków/funduszy itp. przed wprowadzeniem tego podatku były z niego zwolnione.

WPŁATY NA IKE I IKZE, LIMITY WPŁAT

Czy mogę wpłacać na IKE lub IKZE kwotę niższą niż limit na dany rok?

Tak – można wpłacić niższą kwotę. Do wysokości limitu to Ty decydujesz, ile wpłacasz. Nie można natomiast wpłacać kwoty wyższej. Jeśli np. przez pomyłkę Twoje wpłaty przekroczą limit na dany rok – wówczas instytucja, która prowadzi Twoje IKE lub IKZE, zwróci Ci nadwyżkę na konto.

Niezależnie od tego każda instytucja może zastrzec sobie w regulaminie, że wpłaty na IKE lub IKZE powinny przekraczać pewną minimalną kwotę i za wpłatę poniżej ustalonego poziomu – mogą wtedy pobierać dodatkową opłatę. Chodzi o to, by nie musiały zajmować się inwestowaniem naprawdę drobnych kwot.

Prowadzę działalność gospodarczą i równocześnie pracuję na etacie – jaki limit wpłat na IKZE mnie obowiązuje?

Od 2021 r. aby skorzystać z podwyższonego limitu wpłat na IKZE, trzeba spełnić tylko jeden warunek. Musisz prowadzić działalność gospodarczą w rozumieniu Ustawy o Systemie Ubezpieczeń Społecznych. Równoczesna praca na etacie, czy np. osiąganie przychodów opodatkowanych ryczałtem, nie pozbawia Cię prawa do wyższego limitu. Sprawa jest prosta: prowadzisz działalność – masz przywilej w postaci wyższego limitu wpłat na IKZE.

Czy mogę mieć równocześnie PPK i korzystać z wyższego limitu wpłat na IKZE w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej?

Tak – nie ma żadnych przepisów, które ograniczałyby taką możliwość. Jeśli przykładowo pracujesz na etacie i równocześnie prowadzisz działalność gospodarczą, możesz mieć równocześnie PPK i wyższy limit IKZE

Co się dzieje z zyskami z nabytych aktywów – czy zmniejszają one limit wpłat na IKE lub IKZE w danym roku?

Jeśli zainwestujesz w IKE lub IKZE, to na Twoje konto będą wpływać zyski z inwestycji np. dywidendy lub odsetki. Zyski te nie pomniejszają limitu wpłat na dany rok. Limit dotyczy tylko bezpośrednich wpłat na IKE lub IKZE.

Co z dywidendami – czy muszę się z nich rozliczać i czy zmniejszają one limit wpłat?

Roczny limit dotyczy tylko gotówki, którą wpłacasz na IKE lub IKZE, dlatego dywidendy nie zmniejszają limitu.

Inwestując w ramach IKE i IKZE nie płacisz podatku od dywidend w momencie ich otrzymania. W IKZE podatek zapłacisz na samym końcu – gdy spełnisz warunki, Twoje środki podlegną opodatkowaniu ryczałtową stawką 10%. W przypadku IKE – jeśli spełnisz warunki do wypłaty – podatku od dywidendy nie zapłacisz w ogóle.

Co się stanie, gdy przekroczymy limit IKE lub IKZE?

Nic złego się nie stanie 😊. Instytucja finansowa, w której masz IKE lub IKZE, po prostu zwróci nadpłatę na Twoje konto.

Co jest korzystniejsze: wpłata jednorazowa na IKE lub IKZE w styczniu każdego roku czy regularna np. 1/12 limitu co miesiąc?

Wpłata na początku roku spowoduje, że Twoje pieniądze będą dłużej pracowały, więc jest korzystniejsza (o ile zakładamy, że inwestycja generuje zyski 😊). Proponuję skorzystać z KALKULATORA zamieszczonego w tym wpisie, żeby te dwa scenariusze policzyć.

Czy w ramach IKE lub IKZE muszę dokonywać wpłat przez 5 lat kalendarzowych rok po roku, czy mogą to być dowolne lata?

Chodzi o dowolne 5 lat kalendarzowych, nie muszą to być lata następujące po sobie.

IKZE: ODLICZENIE OD DOCHODU, ULGA PODATKOWA

Jak wygląda odliczenie wpłat na IKZE gdy prowadzę działalność i mam wyższy limit IKZE? Czy muszę odliczyć wpłatę na IKZE od dochodów z działalności gospodarczej, czy mogę odliczyć np. od dochodów z etatu?

Pytanie to zadałem Krajowej Informacji Skarbowej i otrzymałem informację, że sami wybieramy, w której deklaracji rozliczamy wpłatę na IKZE. By skorzystać z wyższego limitu, należy prowadzić działalność gospodarczą, ale samą wpłatę można odliczyć zarówno od przychodów osiąganych z etatu jak i od przychodów z działalności gospodarczej.

Czy muszę zainwestować pieniądze, by skorzystać z ulgi IKZE?

Środki muszą być wpłacone, lecz nie muszą być zainwestowane, więc masz chwilę na wybór właściwej inwestycji. Liczy się by środki dotarły na konto IKZE w danym roku.

Czy opłaca się wpłacać na IKZE w trakcie urlopu wychowawczego?

Jeśli w trakcie urlopu wychowawczego nie masz żadnych innych dochodów, to nie skorzystasz z ulgi – ponieważ wpłatę na IKZE odlicza się właśnie od dochodu. Zasada jest następująca: brak dochodów do opodatkowania = brak możliwości odliczenia wpłat na IKZE od dochodu.

Czy opłaca się wpłacać na IKZE w trakcie urlopu wychowawczego, w sytuacji gdy rozliczam się wspólnie z małżonkiem?

Jeśli w trakcie urlopu wychowawczego nie masz żadnych innych dochodów, to nie skorzystasz z ulgi, nawet jeśli rozliczasz się wspólnie z małżonkiem.

Będzie to łatwiejsze do wyjaśnienia gdy spojrzysz na deklarację PIT 37. Załóżmy, że żona jest określona jako „małżonek” w PIT 37. Wpłatę na IKZE mogłaby odliczyć w poz. 109 deklaracji. Jeśli jednak spojrzymy na opis do poz. 109, możemy przeczytać, że: „odliczenie małżonka nie może przekroczyć kwoty z poz.104…” – czyli sumy indywidualnych dochodów małżonka. Jeśli nie masz dochodów, nie skorzystasz z tej ulgi.

Rozliczenie wspólne małżonków a wpłaty na IKZE

Przy wspólnym rozliczeniu PIT na początku liczymy odrębnie dochody każdego z małżonków (osobno mąż i żona). Następnie od tych indywidualnych dochodów odliczamy wpłaty na IKZE a dopiero potem sumujemy dochody, dzielimy na pół i obliczamy podatek.

Myślę, że zrozumienie tego ułatwi spojrzenie na konstrukcję deklaracji PIT 37.

Zobaczmy to na przykładzie:

Załóżmy, że mąż zarobił 80 tys. zł a żona 90 tys. zł, a na IKZE wpłacili po 6 tys. zł (każde z nich). W takiej sytuacji w pozycji 108 i 109 pojawią się odliczenia w kwocie 6 tys. zł. Dochód po odliczeniach (poz. 111) wyniesie 158 tys. zł (90 tys. zł – 6 tys. zł + 80 tys. zł – 6 tys. zł). Podstawa obliczenia podatku (poz.113) wyniesie 79 tys. zł (kwota 158 tys. zł dzielona na 2).

Więc by skorzystanie z IKZE miało sens dla każdego z małżonków, to każdy z nich powinien mieć dochody przynajmniej w wysokości kwoty wpłat na IKZE (lub więcej, jeśli korzystasz z innych ulg). Jeśli jeden z małżonków będzie np. na urlopie wychowawczym, to nie będzie miał dochodu, od którego można odliczyć wpłatę na IKZE.

W którym zeznaniu PIT mogę odliczyć wpłatę na IKZE, gdy płacę: podatek liniowy z działalności gospodarczej, podatek według skali podatkowej (etat) i podatek ryczałtowy?

Sami wybieramy, w którym zeznaniu podatkowym odliczamy wpłatę na IKZE. Możemy podejmować inną decyzję każdego roku, patrząc na to co będzie dla nas korzystniejsze.

Czy mogę rozliczyć wpłatę na IKZE w kilku deklaracjach, gdy np. prowadzę działalność gospodarczą i pracuję na etacie?

Według odpowiedzi, którą otrzymałem z Krajowej Informacji Skarbowej, możesz podzielić Twoją wpłatę na IKZE i odliczyć ją w kilku deklaracjach. Łączna kwota odliczenia nie może być wyższa niż limit wpłat IKZE na dany rok i wysokość Twoich wpłat.

Płacę kilka ryczałtów, w różnej wysokości – od których przychodów mam odliczyć wpłatę na IKZE?

Jeśli masz przychody opodatkowane różnymi stawkami ryczałtu, to odliczeń dokonujesz od każdego rodzaju przychodu w proporcji do sumy tych przychodów (art. 11.3 Ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych dochodów uzyskiwanych przez osoby fizyczne).

Ulga podatkowa w przypadku IKZE – dla kogo?

Prawo do skorzystania z ulgi podatkowej z tytułu wpłat na IKZE mają podatnicy:

– rozliczający  się według skali podatkowej (zasady ogólne), czyli np. osiągający dochody z umowy o pracę, umów zleceń czy o dzieło, prowadzący własną działalność gospodarczą, czy też uzyskujący przychody z tytułu najmu lub dzierżawy (rozliczający się na PIT-36 lub PIT-37),

– podatnicy płacący podatek liniowy (PIT-36L),

– podatnicy rozliczający się ryczałtem (PIT-28).

By skorzystać z ulgi, należy mieć odpowiednio wysokie dochody (lub przychody – w przypadku przychodów z ryczałtu) oraz dokonać wpłaty w danym roku.

IKZE dla emeryta – czy warto? Czy IKZE opłaca się osobom na emeryturze?

Wszystko zależy od konkretnej sytuacji osoby, która zadaje to pytanie. Zastanów się:

(1) czy generujesz dochody w takiej wysokości, by odliczyć od nich wpłaty na IKZE?

(2)  jak wysokie podatki płacisz?

(3) czy dokonasz wpłat na IKZE w 5 latach kalendarzowych?

By móc skorzystać z preferencji podatkowych w IKZE (10% zryczałtowanego podatku przy wypłacie), powinieneś spełnić dwa warunki:

1)   wiek 65 lat ORAZ

2)    dokonać wpłat na IKZE co najmniej w 5 latach kalendarzowych.

Więc jeśli jesteś na emeryturze, masz dochody, od których możesz odliczyć wpłaty na IKZE i zamierzasz inwestować przez przynajmniej 5 lat – to  IKZE może być dla Ciebie atrakcyjne. Najlepiej skorzystaj z KALKULATORA i wprowadź własne założenia.

Czy mogę odliczyć wpłatę na IKZE jeśli płacę tylko podatek zryczałtowany?

Tak – IKZE jest to jedna z nielicznych preferencji podatkowych, z których możesz skorzystać jeśli płacisz podatek zryczałtowany. Zanim jednak założysz IKZE, sprawdź, czy to Ci się opłaca. Może się okazać, że nie – jeśli płacisz niski ryczałt. Skorzystaj z KALKULATORA zamieszczonego w tym wpisie i wprowadź własne założenia.

Czy mogę odliczyć wpłatę na IKZE od dochodów osiąganych w kolejnych latach?

Niestety nie można odliczać wpłat na IKZE od dochodów uzyskiwanych w kolejnych latach. Jeśli wpłaty dokonasz w 2021 r. – to masz prawo odliczyć ją wyłącznie od dochodu uzyskanego w 2021 r.

DZIEDZICZENIE IKE I IKZE

Czy pieniądze z IKZE są dziedziczone? Kto dziedziczy i ile podatku zapłaci?

Tak. Środki zgromadzone na IKZE są dziedziczone. Jeśli Twoja ziemska wędrówka się zakończy, oszczędności trafią:

– do osób, które wskazałeś jako osoby uposażone,

– lub do spadkobierców, jeśli nie wskazałeś osób uposażonych.

Pieniądze będą im wypłacone w formie gotówki lub transferu na ich konto IKZE. W każdym przypadku pobrany zostanie 10% podatek, jednak inny będzie moment jego zapłaty. Przy wypłacie gotówką, 10% podatku pobrane zostanie od razu. A przypadku transferu na konto IKZE – dopiero przy wypłacie środków z konta IKZE.

Dziedziczenie środków z IKZE nie jest objęte podatkiem do spadków i darowizn.

Czy pieniądze z IKE są dziedziczone? Kto dziedziczy i ile podatku zapłaci?

Tak. Środki zgromadzone na IKE są dziedziczone. Analogicznie, jak przy IKZE, możesz wskazać osoby uposażone, a jeśli tego nie zrobiłeś, trafią one do spadkobierców.

Wypłata jest zwolniona z podatku dochodowego, nie płaci się również podatku od spadków i darowizn.

ZWROT LUB TRANSFER I WYPŁATA

Czy można zmienić jedno IKE/IKZE na inne?

Tak, można przenosić środki, które zgromadziliśmy na koncie IKE lub IKZE prowadzonym w jednej instytucji do innej. Taka operacja nazywa się wypłatą transferową. Od wypłaty transferowej nie płacisz podatku.

Zwróć jednak uwagę na koszty transferu. Jeśli nie minęło jeszcze 12 miesięcy od daty zawarcia umowy z instytucją finansową, która prowadzi Twoje IKE lub IKZE, to możesz ponieść koszt dodatkowej opłaty. Wiele instytucji finansowych rezygnuje z tej opłaty, ale są niestety i takie, które każą sobie słono zapłacić za transfer.

Czy wypłata transferowa z IKE lub IKZE kosztuje?

Jeżeli dokonasz transferu z IKE lub IKZE na inne IKE, lub IKZE w przeciągu 12 miesięcy od zawarcia umowy – opłata może wystąpić. Po upływie 12 miesięcy – już nie. Natomiast w sytuacji gdy prowadzisz konto w formie rachunku maklerskiego i w ramach transferu przenosisz instrumenty do innej instytucji – wówczas możesz ponieść koszty transferu tych instrumentów – nawet gdy ma on miejsce po upływie 12 miesięcy.

Czy można dokonać częściowego zwrotu z IKE lub IKZE? Wcześniejsze zakończenie oszczędzania.

Częściowego zwrotu – czyli wycofania środków przed nabyciem praw do wypłaty – można dokonać tylko w IKE. Zapłacisz wówczas podatek od zysków kapitałowych.

Nie można natomiast wycofać tylko części środków w IKZE. Jeżeli chcesz dokonać zwrotu z IKZE przed 65 rokiem życia – musisz to zrobić w całości.

Warto o tym pamiętać, bo kryje się tutaj ryzyko zapłaty wysokiego podatku.

Jeśli zgromadzisz spore środki na IKZE i płacisz podatki według progresywnej skali (17%, 32%), jest ryzyko, że przy takim zwrocie wpadniesz w wyższy próg podatkowy. Na przykład – przy wpłacie na IKZE odliczysz od dochodu 17% wpłaty a przy zwrocie, wpadniesz w próg 32%.

Jeżeli więc planujesz częściowe wycofanie środków, przyjrzyj się kontom IKE – one dają taką możliwość.

Czy przeniesienie IKE lub IKZE do innej instytucji oznacza spieniężenie aktywów?

Co do zasady tak – transfer IKE lub IKZE do innej instytucji odbywa się w gotówce. Wyjątkiem jest IKE lub IKZE w formie rachunku maklerskiego – jeśli przenosisz je na inne IKE lub IKZE prowadzone również w formie rachunku maklerskiego transferowane mogą być papiery wartościowe.

Ile podatku zapłacę gdy dokonam zwrotu środków z IKZE? Wcześniejsze zakończenie oszczędzania w IKZE.

Kwoty uzyskane z tytułu ZWROTU środków z IKZE stanowią przychód z tzw. innych źródeł, opodatkowany według skali podatkowej. Będzie to więc podatek w wysokości 17% lub 32 % (w zależności od wysokości Twoich dochodów).

Pamiętaj, że nawet jeśli przy wpłacie odliczałeś podatek 19% (bo przykładowo płaciłeś podatek liniowy) przy ZWROCIE zapłacisz podatek według skali.

Ile podatku zapłacę gdy dokonam zwrotu środków z IKE? Wcześniejsze zakończenie oszczędzania w IKE.

W przypadku IKE sankcja za wcześniejsze zakończenie oszczędzania – dokonanie częściowego lub całkowitego zwrotu – jest naprawdę znikoma. Gdy nie spełnimy warunków uprawniających do wypłaty, trzeba będzie po prostu zapłacić podatek od zysków kapitałowych. Jest to 19% od zrealizowanych zysków.

Ten podatek, w tej samej wysokości (19%) i tak byśmy zapłacili gdybyśmy nie opakowali naszej inwestycji w IKE. I to nawet szybciej – bo  w momencie wpływu zysków, a nie dopiero przy wypłacie środków z IKE. W takim scenariuszu korzyść z IKE będzie polegała na tym, że podatek od zysków kapitałowych zapłacisz później.

Rezygnacja z IKE nie jest więc bardzo kosztowna.

Czy po wypłacie pieniędzy z IKE/IKZE możemy ponownie założyć takie konto?

Jeżeli wypłacasz pieniądze z ulgą tj. po osiągnięciu dwóch wskazanych już wyżej warunków – wtedy niestety nie. Po WYPŁACIE jednorazowej lub WYPŁACIE pierwszej raty środków zgromadzonych na IKE/IKZE nie możemy kontynuować oszczędzania w ten sposób. Rozpoczęcie wypłaty środków jest równoznaczne z końcem oszczędzania w IKE lub IKZE.

Sprawa wygląda inaczej, jeśli zlikwidujesz IKE lub IKZE (tj. dokonasz całkowitego ZWROTU, zanim osiągniesz warunki do wypłaty). Wtedy możesz ponownie założyć konto IKE/IKZE.

Dokonałem ZWROTU pieniędzy z IKE IKZE. Czy mogę ponownie założyć takie konto?

Jeśli dokonałeś  całkowitego ZWROTU, (czyli zlikwidowałeś IKE czy IKZE, zanim uzyskałeś prawo do preferencyjnych wypłat) wówczas nie ma przeszkód, by ponownie je założyć.

Zupełnie inaczej jest w sytuacji gdy spełniłeś warunki i rozpocząłeś wypłatę na preferencyjnych warunkach. Nie możesz ponownie założyć IKE/IKZE jeśli dokonałeś z nich pierwszej wypłaty.

Wypłata z IKZE – jak rozliczyć podatek?

Wypłata z IKZE wiąże się z zapłatą 10% zryczałtowanego podatku. Podatek ten pobiera i odprowadza w naszym imieniu instytucja finansowa, która prowadziła IKZE.

Czy warto mieć IKZE nawet jeśli nie zamierzam trzymać pieniędzy do 65 roku życia?

Wypłata z IKZE przed 65 rokiem życia będzie się wiązała z zapłatą podatku dochodowego według obowiązującej Cię stawki. Wiele zależy więc od Twojej indywidualnej sytuacji:

– ile odliczysz od podatku wpłacając na IKZE (jakie kwoty i według jakiej stawki podatku)?

– jak wysokie opłaty ponosisz w związku z IKZE?

– ile będziesz zarabiać na IKZE?

– i pewnie najważniejsze – ile wyniesie podatek, jeśli zakończysz inwestowanie w IKZE przed 65 rokiem życia.

Pamiętaj, że przy zwrocie z IKZE musisz wycofać wszystkie środki jednorazowo i od całej kwoty zapłacisz podatek według skali podatkowej.

W moim przypadku IKZE jest opłacalne nawet wtedy, gdy zakończę inwestowanie wcześniej. Jednak nie ma rozwiązań idealnych dla wszystkich, dlatego najlepiej skorzystaj  z załączonego KALKULATORA i wprowadź swoje założenia.

Czy warto mieć IKE nawet jeśli nie zamierzam trzymać pieniędzy do 60 roku życia?

Wypłata z IKE przed 60 rokiem życia (lub 55 jeśli uzyskałeś wcześniejsze uprawnienia emerytalne), wiąże się jedynie z koniecznością zapłatą podatku od zysków kapitałowych. Nie jest to więc jakaś wielka kara, bo przecież ten podatek byłby płacony na bieżąco, gdyby inwestycja nie była opakowana w IKE.

Nawet jeśli planujesz wcześniej zakończyć oszczędzanie w IKE, to masz tę korzyść, że płacisz podatek Belki później i w związku z tym większe kwoty pracują dla Ciebie przez lata.

Kiedy możemy wypłacić środki z  IKE lub IKZE?

Środki z kont IKE i IKZE możemy wypłacić ZAWSZE, ponieważ są to nasze prywatne pieniądze. Jednak zbyt wczesna wypłata może być dla nas mniej korzystna, bo nie skorzystamy w pełni ze zwolnień podatkowych, jakie te „pokrowce” na nasze oszczędności oferują.

W przypadku IKE skorzystamy na braku podatku Belki (19% podatku od zysków kapitałowych) jeśli:

1. Ukończymy 60 lat (lub 55 lat w przypadku nabycia wcześniejszych uprawnień emerytalnych) ORAZ
2. Dodatkowo spełnimy jeden z dwóch warunków:
3. a) dokonamy wpłat na IKE co najmniej w 5 dowolnych latach kalendarzowych LUB
4. b) dokonamy ponad połowy wartości wpłat na IKE co najmniej 5 lat przed dniem złożenia wniosku o dokonanie wypłaty.

By móc skorzystać z preferencji podatkowych w IKZE (10% zryczałtowanego podatku przy wypłacie), musimy spełnić dwa warunki:

1)   wiek 65 lat ORAZ

2)    dokonać wpłat na IKZE co najmniej w 5 latach kalendarzowych.

A jeśli będziemy potrzebowali naszych pieniędzy wcześniej? Możemy dokonać ZWROTU częściowego (IKE) lub całkowitego (IKE i IKZE).

W przypadku IKE jedyną sankcją za wcześniejszy ZWROT będzie konieczność zapłaty podatku Belki od całości (ZWROT całkowity) lub części (ZWROT częściowy) wycofanych z IKE środków. W przypadku IKZE sankcja jest dotkliwsza, bo wiąże się z zapłatą podatku dochodowego według skali (stawki 17% lub 32%) od całej zwracanej kwoty.

Kiedy IKE się nie opłaca?

Nie jest łatwo znaleźć jakieś sensowne przykłady. Jeszcze nikt mi nie pokazał przekonujących wyliczeń, że IKE się nie opłaca.

Przychodzi mi na myśl tylko taka sytuacja, że likwidujesz IKE lub je przenosisz do innej firmy. Jeśli ma to miejsce w trakcie pierwszych 12 miesięcy od założenia IKE w obecnej instytucji, to może ona pobrać opłatę. Wówczas rzeczywiście  – można, tylko dlatego, że opakowałeś swoją inwestycję w IKE, być kilkaset złotych „pod kreską”. Jeżeli jednak instytucja finansowa tych opłat nie pobiera, lub zamierzasz trzymać w niej IKE przez co najmniej rok, to IKE jest dobrym rozwiązaniem.

INWESTOWANIE W IKE I IKZE

W co mogę inwestować w ramach IKE lub IKZE?

Wszystko zależy od tego, jakie konto IKE lub IKZE  założysz. Niektóre konta dają możliwość zainwestowania w kilka klas aktywów finansowych, a inne tylko w jedną. Jak to wygląda w praktyce? Jeśli na przykład założysz IKE/IKZE w formie rachunku bankowego, to 100% wpłaconych kwot będzie pracowało na lokacie. Ale jeśli założysz IKE/IKZE w formie rachunku maklerskiego – będziesz mógł inwestować w akcje, ETF -y itd. Jeśli z kolei założysz Super IKE w PKO BP, to będziesz mógł inwestować zarówno w obligacje indeksowane inflacją, jak i w akcje notowane na polskiej giełdzie.

Czy mogę założyć IKZE obligacje i inwestować w detaliczne obligacje indeksowane inflacją?

Niestety nie – detaliczne indeksowane obligacje skarbowe możesz opakować wyłącznie w IKE. Do wyboru masz tylko IKE Obligacje lub Super IKE prowadzone przez PKO PB.

ZAŁOŻENIE KONT, WIEK, OBCOKRAJOWCY I INNE…

Czy można przenieść IKZE na IKE i odwrotnie?

Nie ma takiej możliwości – to są dwa oddzielne produkty.

Czy można mieć IKZE i IKE w jednej instytucji, czy trzeba mieć w różnych?

To Twoja decyzja. Możesz mieć IKZE i IKE w różnych instytucjach, a możesz mieć w jednej.

Kto może założyć IKE lub IKZE? IKE dla dziecka.

Każdy, kto ukończył 16 lat, może założyć IKE i/lub IKZE. Z tym że osoby niepełnoletnie mogą wpłacać środki tylko w roku kalendarzowym, w którym uzyskują dochody z umowy o pracę. A to oznacza, że możliwość założenia IKE lub IKZE dla dziecka jest bardzo mała i ograniczona do bardzo specyficznych przypadków.

Ile kont IKE lub IKZE można mieć?

Możesz mieć tylko jedno konto IKZE i jedno IKE.

IKE lub IKZE dla emeryta. Czy emeryt może założyć IKE/IKZE?

Jasne – będąc na emeryturze możesz założyć IKZE i/lub IKE. Wiek emerytalny nie ma tutaj znaczenia. Nie ma górnego limitu wieku.

Czy wcześniejsze uprawnienia emerytalne mają wpływ na IKZE lub IKE?

Wcześniejsze uprawnienia emerytalne nie mają znaczenia w przypadku IKZE. Aby skorzystać w pełni z 10% zryczałtowanego podatku, przy wypłacie środków musisz mieć ukończone 65 lat. Nie ma więc znaczenia, że np. nabyłeś prawa do emerytury w wieku 50 lat.

Inaczej wygląda sprawa w przypadku IKE – jeśli nabyłeś uprawnienia emerytalne, to możesz dokonać wypłaty już po ukończeniu 55 roku życia.

Jeśli więc szukasz opakowania inwestycyjnego, które daje szybszą możliwość wypłaty środków – przemyśl IKE.

IKE lub IKZE-  do jakiego wieku?

Nie ma górnego limitu wieku dla kont IKE lub IKZE. Można założyć te konta w dowolnym wieku, ale dobrze jest wcześniej skalkulować czy to się nam opłaci.

Czy IKZE nadaje się na poduszkę bezpieczeństwa?

Moim zdaniem niespecjalnie: poduszka bezpieczeństwa to środki, do których chcemy jednak mieć dostęp przed 65 rokiem życia. Najlepiej ulokować je tak, by w miarę łatwo po nie sięgnąć w sytuacji awaryjnej.

Z uwagi na to, że zwrotu z IKZE trzeba dokonać w całości (nie ma możliwości wycofania tylko części środków), a taki zwrot wiąże się z zapłatą podatku dochodowego według skali (17%, 32%), może się okazać, że przez dodanie do dochodu całej kwoty zgromadzonej na IKZE, będziesz musiał zapłacić za ten zwrot spory podatek.

Ale by rzetelnie odpowiedzieć na to pytanie – najlepiej skorzystaj z KALKULATORA, który dołączyłem do tego wpisu. Wpisz swoje założenia i przelicz, jak to wygląda u Ciebie.

Kto może założyć IKE lub IKZE?

Konto IKE i/lub IKZE może założyć każda osoba fizyczna, która ukończyła 18 lat. Osoby młodsze, które ukończyły 16 lat, również mogą rozpocząć inwestowanie w IKE i IKZE, jednak wyłącznie wtedy, gdy są zatrudnione na umowę o pracę, a wartość wpłat nie jest wyższa niż dochody z tytułu tej umowy o pracę.

IKE lub IKZE dla przedsiębiorców

Jeśli jesteś przedsiębiorcą prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą, to począwszy od 2021 r. możesz skorzystać z wyższego limitu wpłat na IKZE. Wynosi on  9 466,20 zł (2021 r.). Dla pozostałych osób limit wynosi 6 310,80 zł.

W przypadku IKE nie ma znaczenia czy prowadzisz działalność. Limit jest jednakowy i wynosi 15 777 zł (2021 r.).

Obcokrajowiec a IKE lub IKZE

Obcokrajowcy mogą skorzystać z IKE i/lub IKZE dokładnie na takich samych zasadach, na jakich korzystają z nich obywatele Polski. Nie ma w tym zakresie żadnych specjalnych przywilejów, ale nie ma też ograniczeń dla cudzoziemców.

IKE a wkład własny na mieszkanie

W Internecie bez problemu znajdziecie informacje o tym, że środki z IKE mogą stanowić wkład własny na mieszkanie. Natomiast nie znajdziecie osoby, która by taki przypadek przerobiła w praktyce… Banki wymagają wkładu własnego w gotówce (ewentualnie w postaci gruntu, na którym zamierzasz się budować, czy już poniesionych nakładów inwestycyjnych – gdy budujesz dom), a nie w postaci IKE. Tak więc, według mojego stanu wiedzy i na podstawie doświadczenia kilkudziesięciu doradców kredytowych, którym to pytanie zadałem: nie da się wykorzystać środków zainwestowanych na IKE lub IKZE na wkład własny. No, chyba że je wypłacisz… ale wówczas mówimy o wkładzie własnym w postaci gotówki.

IKE i IKZE – jak sprawdzić, czy i gdzie mam konto i ile mam na koncie?

Niestety nie znam jednego miejsca, do którego można zwrócić się z pytaniem, czy mam już konto IKE lub IKZE. Jeśli Wy wiecie o takiej możliwości, to napiszcie o tym, proszę, w komentarzu.

Sprawa jest o wiele prostsza jeśli wiemy, która instytucja prowadzi nasze konto. Należy wówczas zalogować się na konto klienta (dostęp online do konta IKE lub IKZE to standard) lub ewentualnie wystąpić z pisemną prośbą o informację.