Nie daj się zaskoczyć nieregularnym wydatkom! Prosty sposób + 2 prezenty dla Ciebie

Z naszych obserwacji wynika, że jedną z najczęstszych przyczyn, z powodu których ludzie rezygnują z dbania o finanse są… niespodziewane wydatki. Być może znasz to z autopsji. Rozpisujesz swój pierwszy budżet, wszystko Ci się zgadza na papierze, wydatki pod kontrolą, saldo na koniec miesiąca – eleganckie. I wtedy wjeżdża rzeczywistość: urodziny teściowej, prezent na komunię dla chrześniaka, wymiana opon i przegląd auta, o którym – oczywiście – zupełnie zapomniałeś. Nie Ty jeden! Ale nie martw się – w tym artykule pokażę Ci prosty sposób, by raz na zawsze uporać się z wydatkami nieregularnymi. Na koniec czekają na Ciebie też 2 prezenty – arkusz do wydatków oraz PDF do druku. Spróbuj naszej metody, a już nigdy nie zaskoczą Cię wydatki, które da się przewidzieć.

Ten temat jest bardzo bliski mojemu sercu, bo sama na początku mojej finansowej drogi miałam z niespodziewanymi wydatkami OGROMNY problem. Trafiłam na blog Marcina, zrobiłam swój pierwszy budżet – i wtedy jak to zwykle bywa, przyszło życie. Wpadło mi ubezpieczenie samochodu, którym rzadko wtedy jeździłam, przez co zupełnie o tym zapomniałam. To było kilkaset złotych, dla mnie wtedy – bardzo dużo pieniędzy. Pamiętam wyraźnie moje wkurzenie. Musiałam wjechać wtedy na debet na koncie i mierzyć się z nim przez kolejny miesiąc. Ale, wiesz co? Ta sytuacja uświadomiła mi pewną trudną prawdę. Tak naprawdę, mogłam ten wydatek na spokojnie przewidzieć i zaplanować. 

Zaraz napiszę Ci o tym więcej, ale, jeśli zamiast czytać, wolisz tego materiału przesłuchać – poniżej znajdziesz jego wersję video. Koniecznie przewiń wtedy do końca, żeby pobrać sobie prezenty (arkusz kalkulacyjny oraz PDF z wydatkami nieregularnymi):

Zacznijmy od podstaw. Na samym początku warto sobie uświadomić, że większość niespodziewanych wydatków, które nam się przytrafiają, to tak naprawdę wydatki nieregularne.

Co to są wydatki nieregularne?

Jeśli ponosisz jakiś wydatek co miesiąc, to jest to Twój regularny wydatek. Ale na pewno masz też wydatki, które ponosisz rzadziej niż raz w miesiącu – na przykład co kwartał, co pół roku, co roku itd. To właśnie są wydatki nieregularne. To wydatki, które nie pojawiają się co miesiąc, ale wiadomo, że kiedyś się pojawią. A kiedy się pojawią, jeśli nie masz ich zaplanowanych, mogą skutecznie rozwalić Twój budżet. Podam Ci kilka przykładów takich wydatków: ubezpieczenie samochodu, wymiana opon, komunie, śluby, święta, wyprawka do szkoły, szczepionki dla dzieci itd.

Może się wydawać, że to niemożliwe, żeby takie „pierdoły” mogły psuć nasze budżety. Jednak, gdy sobie wszystkie skrupulatnie wypiszesz, zbierze się grosz do grosza i kwota całkowita może Cię przerazić. Tak było w moim przypadku. Pamiętam, że gdy pierwszy raz zrobiłam porządek z moimi wydatkami nieregularnymi, zdałam sobie sprawę, że przeznaczam na nie rocznie kilkanaście tysięcy złotych! Dlatego, uwierz mi – zdecydowanie warto wyciągnąć je na wierzch, wypisać, podliczyć i – co tu dużo pisać – dobrze się do nich przygotować.

3 kroki do ogarnięcia wydatków nieregularnych

Kiedy już masz świadomość, że wydatki nieregularne naprawdę mogą namieszać w Twoim budżecie, czas przejść do działania. Dobra wiadomość jest taka, że żeby ogarnąć te dziady naprawdę wiele nie potrzeba: 

• 30-60 minut Twojego czasu, 
• dostęp do Twojego kalendarza, 
• dostęp do Twojej historii transakcji i…
• specjalny, wręcz magiczny, arkusz kalkulacyjny przygotowany przez Kasię. Znajdziesz go do pobrania (BEZPŁATNIE!) na końcu tego artykułu. 

Żeby ogarnąć wydatki nieregularne potrzebujesz 3 kroków: 

• Krok 1: Wyciągniemy wszystkie nasze wydatki nieregularne na wierzch – zamiast udawać, że ich nie będzie.
• Krok 2: Potem zaklasyfikujemy je do potrzeb (to wydatki, które MUSISZ sfinansować) lub do zachcianek (to wydatki, które możesz OGRANICZYĆ, jeśli chcesz). 
• Krok 3: Na koniec zbudujemy Fundusz Wydatków Nieregularnych – czyli Twoją podręczną skarbonkę, która pozwoli Ci spokojnie odkładać pieniądze na wydatki, które czekają Cię w przyszłości. 

Wcielamy się teraz w rolę wybitnych strategów (albo generałów), którzy planują działania swojej armii (czyli naszych pieniędzy). Cechą dobrych strategów jest właśnie umiejętność przewidywania możliwych scenariuszy i tworzenie planów, które je uwzględniają. Dobra wiadomość jest taka, że możesz się tego bez problemu nauczyć. W jaki sposób? Oczywiście – DZIAŁAJĄC! 🙂 Dlatego zabieramy się do działania. 

📄 KROK 1: Wyciągamy wydatki nieregularne na wierzch

Choć większość z nas ponosi wydatki w podobnych kategoriach, to będziemy się różnić w kwestii wysokości tych wydatków oraz tego, kiedy dokładnie je ponosimy. Podam Ci szybki przykład – jedne rodziny bardzo hucznie obchodzą urodziny i rocznice (tak jest u mnie) – takie okazje wiążą się dla nich większymi wydatkami. W innych rodzinach, urodziny nie wiążą się z prezentami. Chodzi raczej o spotkanie i miłe spędzenie z kimś czasu. Nie ma lepszego czy gorszego podejścia – każde pasuje do innej rodziny. Dlatego to takie ważne, żebyś ustalił SWOJE wydatki nieregularne. 

Jak możesz to zrobić? Chodzi o to, żeby poszukać informacji o takich wydatkach u siebie. I teraz podzielę się z Tobą dokładnym procesem, którego sama używam:

1. Zacznij od wydatków, które Cię zaskoczyły w zeszłym roku

Piszę ten artykuł w kwietniu, mamy więc za sobą pierwszy kwartał. Z pewnością pojawiły się już u Ciebie jakieś niespodziewane wydatki. Jeśli nie – sięgnij pamięcią do zeszłego roku. Spróbuj wypisać wszystkie wydatki, które Cię zaskoczyły. Na razie możesz je wypisać na kartce, w kolejnym kroku wpiszemy je wszystkie do naszego arkusza. Gdy wyczyścisz pamięć z wydatków, które Cię zaskoczyły, możesz spokojnie przejść dalej. 

2. Przejrzyj swój kalendarz w poszukiwaniu wydatków nieregularnych

Wypisz z kalendarza wszystkie okazje, wyjazdy itd., które wiążą się z wydawaniem pieniędzy. To mogą być urodziny, rocznice, Majówka, święta. Jeśli tutaj masz problem, bo nie prowadzisz kalendarza, nie poddawaj się tak łatwo. Zapytaj o istotne daty swoich bliskich. Żona/mąż, partner/ka, mama/tata, siostra/brat – w każdej rodzinie znajdzie się „ta jedna osoba, która ogarnia daty”. Skorzystaj z jej pomocy. 

3. Jakie masz plany na wakacje?

Dla wielu osób wakacje i urlopy są jednym z największych wydatków nieregularnych, które ponoszą co roku. Dlatego koniecznie weź to pod uwagę. Jakiego rzędu kwotę chcesz przeznaczyć w tym roku na wakacje? Wiele będzie zależeć od tego, jaką formę wypoczynku preferujesz. Spokojny urlop w mieście? Trekking na dziko w Bieszczadach? A może wymarzona podróż do Japonii? – każdy z nas lubi inną formę wypoczynku i każda z nich wiąże się z innym poziomem kosztów.

4. Uwzględnij wydatki na dzieci

Jeśli masz dzieci, KONIECZNIE weź pod uwagę dodatkowe wydatki z nimi związane. W sierpniu i we wrześniu często ponosimy koszty związane z powrotem do szkoły (wyprawki, komitety rodzicielskie, zakup podręczników). Niektóre dzieci korzystają z pomocy korepetytorów, albo uczęszczają na zajęcia dodatkowe. Jeśli w wakacje planujesz dla dzieci jakieś kolonie lub półkolonie – też koniecznie wpisz te wydatki na swoją listę. 

5. Zapisz wydatki nieregularne związane z Twoim mieszkaniem…

Kolejnym źródłem wydatków nieregularnych są nasze domy i mieszkania. Podatek od nieruchomości, ubezpieczenie, przegląd kominiarski, przegląd instalacji lub źródła ciepła. W domu – wydatki na opał, na wywóz nieczystości – to wszystko może Cię potencjalnie zaskoczyć. Dlatego koniecznie wyciągnij je wszystkie na wierzch. 

6. …i, jeśli masz – samochodem

A jeśli masz samochód, wpisz na listę wydatki z nim związane. Co mam tutaj na myśli? Przegląd, ubezpieczenie, wymiana opon itd. W mojej ocenie, jeśli masz auto starsze niż 10 lat, musisz się liczyć z tym, że raz w roku będziesz wydawać większą kwotę na droższe naprawy. Warto to uwzględnić w wydatkach nieregularnych, żeby się do tego dobrze przygotować.

7. Na koniec – wyjątkowe uroczystości rodzinne

Na koniec pomyśl jeszcze o tym, czy czekają na Ciebie jakieś wyjątkowe uroczystości rodzinne (komunie, wesela, okrągłe urodziny – wszystko, co wiąże się z dojazdem, odświeżeniem garderoby i ofiarowaniem prezentu). Pamiętaj, że aby się do nich dobrze przygotować, wcale nie musisz mieć zaproszenia w ręce! Zaraz po studiach, gdy nie miałam dobrze płatnej pracy, sfinansowanie droższego prezent z okazji ślubu był dla mnie problemem. Kiedy moi najbliżsi przyjaciele zaczęli wspominać coś o zaręczynach, zaczęłam co miesiąc odkładać na ten cel drobną kwotę. Gdy dwa lata później odbył się ślub, miałam już kwotę wystarczającą na fajny prezent. Jeśli jesteś z kimś w bliskiej relacji, załóż domyślnie, że może Cię zaprosić na uroczyste wydarzenie i przygotuj się do tego finansowo. 

Moja babcia była absolutną królową takiego przygotowywania się do większych wydatków. Kiedy byłam w liceum, zaczęła odkładać pieniądze, jak to mówiła: „na mój posag”. Na 4 roku studiów straciła wszelką nadzieję, że będzie mogła mi te pieniądze kiedykolwiek wręczyć z okazji ślubu. To było kilka tysięcy złotych – podarowała mi je bez okazji, gdy się jej zwierzyłam, że znajomi organizują niesamowity wyjazd kamperem przez Bałkany, a ja nie mam na niego środków. I to się okazało bardzo dobrą decyzją, bo niestety – babcia mojego ślubu nie dożyła, a tamten wyjazd naprawdę zmienił moje życie. Koniec dygresji!

🎁 2 prezenty, specjalnie dla Ciebie

Żeby Ci ułatwić to polowanie na wydatki nieregularne, mam dla Ciebie 2 prezenty.

• Pierwszy przyda Ci się w naszym kroku 1 – to podręczna lista PDF z najczęściej występującymi wydatkami nieregularnymi. Potraktuj to jako ściągę, dzięki której nie pominiesz żadnego ważnego wydatku
• Drugi prezent to arkusz kalkulacyjny do tworzenia Funduszu Wydatków Nieregularnych. To potężne narzędzie – nie tylko podręczna lista wydatków! Kasia naszpikowała ten arkusz przydatnymi formułami, dzięki którym zobaczysz na przejrzystych wykresach, w których miesiącach czeka Cię najwięcej wydatków nieregularnych i czy na pewno będziesz mieć środki na ich pokrycie.

Aby uzyskać dostęp do plików, zapisz się do naszego newslettera: 

POBIERZ – PDF + Arkusz kalkulacyjny

„Fundusz Wydatków Nieregularnych”

Klikając poniżej, aby przesłać ten formularz, potwierdzasz, że podane przez Ciebie informacje będą przetwarzane zgodnie z naszą Polityką prywatności.

Wyrażam zgodę na przetwarzanie danych osobowych przez FBO Marcin Iwuć zgodnie z Polityką prywatności w celu wysyłania informacji drogą handlową na wskazany przeze mnie adres e-mail.

ZAPISUJĘ SIĘ!

Loading…

Sprawdź skrzynkę…

Jeszcze jeden krok – właśnie wysłałem Ci wiadomość 🙂

💻 KROK 2: Wpisz swoje wydatki nieregularne do arkusza i rozgranicz potrzeby od zachcianek

W naszym arkuszu, w zakładce: FWN znajdziesz miejsce do wpisania swoich wydatków nieregularnych. Wypełniamy tylko pola oznaczone na żółto.

1. Zacznij od miesiąca. Jeśli zaczynasz ogarniać wydatki nieregularne od maja 2025, nie musisz nic robić. Jeśli od innego miesiąca – zmień na ten miesiąc. 

2. Potem wypisz swoje wydatki nieregularne w przygotowanej po lewej tabeli. Uwzględnij nazwę wydatku i miesiąc, w którym będziesz go ponosić:

3. Ustal, które wydatki to Twoje potrzeby (czyli koszty, które musisz ponosić), a które to zachcianki (czyli wydatki opcjonalne, które możesz zmniejszyć lub z nich zrezygnować). Jedne wydatki to tylko potrzeby – do tego zalicza się na przykład wymiana opon. Inne to typowe zachcianki – tutaj zaliczamy na przykład wyjazd na narty. Jeszcze inne – mają dwa poziomy:
   Poziom potrzeby = minimalna kwota, którą muszę mieć przygotowaną na wydatek
   Poziom zachcianki = ile kasy powinnam przygotować, jeśli chcę bardziej „zaszaleć”.
   
   Zobrazuję Ci to na przykładzie. Nie jestem zwolenniczką wycinania wydatków do kości, dlatego dla mnie prezent dla bliskiej mi osoby to potrzeba. Gdy mój synek ma urodziny, mam dwa plany – jeden to tylko prezent, a drugi – wypasione urodzinki na sali zabaw. Jeśli będzie ciężko z finansami, zrezygnuję z sali zabaw. 

Dlaczego warto rozpisać wydatki nieregularne w ten sposób?

To da Ci bardzo jasny obraz sytuacji. Masz w końcu precyzyjną informację: „W maju czeka mnie komunia i wyjazd majowy. Żeby pokryć oba wydatki potrzebuję 3 000 zł, ale jeśli będzie ciężko, mogę zrobić mniej wystawną komunię albo – zrezygnować z majówki”. Widzisz, co Ci to daje? Nie tylko masz jasność, ale możesz wybrać – co jest dla Ciebie ważniejsze. Nie ma złych odpowiedzi – ważne, żeby były dostosowane do Ciebie i Twoich wartości. 

Dzięki naszej tabelce nie tylko będziesz pamiętać o dodatkowych wydatkach w danym miesiącu, ale też – zobaczysz, ile rocznie będą Cię kosztować wydatki nieregularne:

To już daje Ci ogromną wartość, ale dzięki Kasi, to nie wszystko – umieściła w pliku też bardzo przydatny wykres, który ilustruje, w którym miesiącu musisz przygotować większą gotówkę. A to z kolei pomoże Ci lepiej zaplanować budżet.

Pamiętam, że kiedy sama pierwszy raz zrobiłam starszą wersję tego arkusza, musiałam usiąść na kanapie z wrażenia. Suma moich wydatków nieregularnych w całym roku znacząco przekroczyła moje najśmielsze oczekiwania! Miałam tylko jedną myśl: „Mam przerąbane!”. Na szczęście nie zostałam tylko z tym wnioskiem i teraz nie zamierzam z nim zostawić też Ciebie. Przejdźmy do kroku 3.

💰 KROK 3: Zbuduj fundusz wydatków nieregularnych

Krok trzeci polega na podjęciu decyzji: W jaki sposób pokryjesz swoje wydatki nieregularne? Jeśli masz wysokie zarobki – nie ma problemu, pokryjesz je z wypłaty. Ale jeśli przy Twoich zarobkach nie możesz sobie pozwolić na wpadające co kilka miesięcy większe wydatki, musisz podejść do tego inaczej.

W jaki sposób? Budując fundusz wydatków nieregularnych. To taki dodatkowy bufor, z którego skorzystasz w miesiącach, w których zabraknie Ci bieżącego dochodu na pokrycie wydatków nieregularnych. Jak się tworzy taki fundusz? Najlepiej załóż do tego osobne konto oszczędnościowe i przelewaj na nie w każdym miesiącu „raty” oszczędności. Będzie to dla Ciebie podręczna skarbonka, do której możesz sięgnąć w trudnych dla portfela miesiącach. W pozostałych – odbudujesz środki. Fundusz działa tak, że co miesiąc wpłacasz do niego określoną kwotę. Ważne jest to, by w każdym miesiącu wystarczyło Ci środków, żeby pokryć wydatki nieregularne przypadające na ten miesiąc. Musi więc zachodzić taka zależność:
Saldo Twojego Funduszu Wydatków Nieregularnych + Wpłata do Funduszu, którą robisz w danym miesiącu muszą być WIĘKSZE niż wydatki nieregularne planowane na ten miesiąc

W ustaleniu tego pomoże Ci ponownie nasz arkusz i magiczne formuły Kasi. Zobacz – W tabeli po prawej masz tabelkę z Saldem Funduszu oraz Wpłatami. Ponownie – wypełnij tylko pola zaznaczone na żółto. W komórce K11 wpisz swoje saldo – czyli ile masz odłożone na wydatki nieregularne na początku miesiąca, w którym zaczynasz tworzyć swój Fundusz. Wpisz w kolumnie L, ile będziesz wpłacać na Fundusz Wydatków Nieregularnych w poszczególnych miesiącach. W kolumnie P obliczy Ci się automatycznie saldo na koniec miesiąca. 

Ważna informacja – SALDO nie może być ujemne. Ujemne saldo oznacza, że zabraknie Ci pieniędzy na nieregularne wydatki w danym miesiącu. Tak też się stało w naszym przykładzie – w czerwcu i lipcu zabraknie nam pieniędzy na wydatki nieregularne.

Co możesz zrobić, jeśli Twoje saldo pod koniec miesiąca jest ujemne?

Masz wtedy dwa rozwiązania:  

1) albo zmniejszysz swoje wydatki nieregularne (czyli obcinasz kolumnę ZACHCIANEK) – w naszym przykładzie spokojnie możemy to zrobić w czerwcu)

 2) albo zwiększysz wpłatę na fundusz wydatków nieregularnych (zwiększamy tę pozycję w naszym budżecie) – z tego rozwiązania musimy skorzystać w lipcu, bo sam obcięcie zachcianek na niewiele nam się zda.

Wydaje się proste. Ale przejdźmy to jeszcze bardziej mrocznego scenariusza.

A co jeśli nie masz kasy w budżecie na zwiększenie wpłaty na fundusz wydatków nieregularnych?

Jeśli masz problem ze zmniejszeniem poziomu wydatków nieregularnych i dodatkowo nie masz już kasy, żeby zwiększyć wpłatę na fundusz wydatków nieregularnych, wtedy sytuacja wymaga bardziej stanowczego działania. Co możesz wtedy zrobić? 

1. Po pierwsze: Wytnij w domowym budżecie zachcianki do tego poziomu, który pozwoli na zapewnienie pokrycia „nieregularnych potrzeb”.
2. Po drugie: Sięgnij po najlepszy i najpewniejszy sposób na dopięcie swojego budżetu – czyli zrób wszystko, aby zwiększyć swoje dochody. Dodatkowa praca, uruchomienie sprzedaży niepotrzebnych rzeczy na OLX i Vinted – wszystko, co przyniesie ci do budżetu nowe środki. 

Na koniec chciałabym Ci jeszcze pokazać różne podejścia do finansowania wydatków nieregularnych z którymi spotkaliśmy się u naszych Czytelników. 

Podejście #1: Stwórz osobne konta

Jedno konto to Twój Fundusz Wydatków Nieregularnych, drugie to poduszka bezpieczeństwa a kolejne – konta na większe wydatki celowe (czyli na przykład wakacje, wymiana samochodu, większe naprawy itd.) Plusem takiego rozwiązania to porządek. Wszystko masz czarno na białym, jasno i przejrzyście. Polecam Ci takie rozwiązanie szczególnie wtedy, gdy jesteś na początku swojej finansowej drogi. Minus? Spora liczba kont lub subkont. Może Cię to przytłaczać. Niektóre banki oferują w kontach oszczędnościowych zakładanie celów oszczędnościowych, dzięki czemu możesz ten problem łatwo rozwiązać. Wiem, że ING coś takiego oferuje, nie wiem jak inne banki – jeśli coś wiesz, napisz proszę w komentarzu, żeby pomóc innym.

Podejście #2: Podziel oszczędności na 2 konta

W tym podejściu dzielisz swoje oszczędności na dwa konta: 

• Jedno to Twoja poduszka bezpieczeństwa, 
• a druga – Fundusz Wydatków Nieregularnych. To jeden większy fundusz, z którego pokrywasz zarówno mniejsze wydatki typu urodziny i rośliny na taras, jak i większe wydatki typu naprawa samochodu. 
  Poducha na osobnym koncie, a FWN – na osobnym. 

Plusem takiego rozwiązania jest to, że masz tylko 2 konta, bez problemu to ogarniesz. Minusem jest brak krystalicznej jasności, którą gwarantuje podział na FWN i fundusze celowe. Może Ci coś umknąć.

Podejście #3: Powiększ poduchę o FWN

W tym podejściu powiększasz o fundusz wydatków nieregularnych swoją poduszkę bezpieczeństwa. Czyli nie bawisz się w żadne dodatkowe konta, po prostu trzymasz środki na koncie oszczędnościowym, na którym masz ulokowaną gotówką część swojej poduszki. Plusem takiego wyjścia jest to, że nie musisz się bawić w dodatkowe konta, księgujesz to sobie po prostu mentalnie lub w aplikacji do budżetowania. Minus jest taki, że łatwo może Ci się to rozmyć i może Cię kusić, żeby nadszarpnąć swoją poduchę przy finansowaniu bardziej zachciankowych wydatków nieregularnych.

Serdecznie Ci polecam podejście 1 – jest najbardziej przejrzysta i będzie Ci z nim najłatwiej działać. 

Tyle ode mnie w temacie wydatków nieregularnych. Pobierz sobie pliki, zrób sobie pysznej herbaty, i ogarnij te dziady raz na zawsze. Gwarantuję Ci – gdy tylko to zrobisz, poczujesz większy spokój, poczujesz, że wziąłeś finansowego byka za rogi i masz to w końcu rozpisane. 

Słuchaj, a może po lekturze tego artykułu przyszedł Ci do głowy jakiś wydatek nieregularny, którego nie wymieniłam, a o którym łatwo zapomnieć? Daj mi koniecznie znać w komentarzu! Albo po prostu – podziel się wydatkiem, który zaskoczył Cię w ostatnim miesiącu.

Ania Mączka

Specjalistka w ogarnianiu chaosu i upraszczaniu rzeczywistości, z certyfikatem coacha kognitywnego (czyli tego, który wspiera w świadomej zmianie sposobu myślenia i działania). Od 2019 roku na pokładzie Finansów Bardzo Osobistych, gdzie zajmuje się tworzeniem treści i grafik, marketingiem i obsługą klienta. Uwielbia tworzyć plany i systemy, zarażać entuzjazmem i motywować innych do działania i tworzenia życia, którego pragną.