Polski Ład 2.0 – najważniejsze zmiany od lipca 2022 [kalkulator]

Podcast: Odtwarzaj w nowym oknie | Pobierz (Czas trwania: 42:22 — 58.5MB) | Umieść link

Subskrybuj: Apple Podcasts | Spotify | Android | RSS

Tusz na kartkach Polskiego Ładu nie zdążył jeszcze dobrze wyschnąć, a Ministerstwo Finansów już przygotowało dla nas kolejną zmianę przepisów podatkowych. Polski Ład 2.0 – albo Nowy Polski Ład – ma naprawić błędy swojego starszego brata i wprowadzić upragniony – krzywię się, gdy to piszę – porządek do Polskich podatków. Z tego artykułu dowiesz się, jakie najważniejsze zmiany czekają na nas od lipca i czy musisz coś zrobić, żeby z nich skorzystać. A na końcu wpisu znajdziesz link do kalkulatora, który pomoże Ci obliczyć, jak to wszystko wygląda w Twojej indywidualnej sytuacji. 

Są dwa podejścia do myślenia o podatkach. Pierwsze to takie, które możemy zaobserwować w krajach, które naprawdę szybko się rozwijają. To podejście, które opiera się na prostym założeniu: stwórzmy warunki, które będą powodowały, że nasz gospodarczy tort będzie jak największy. Wtedy wszyscy skorzystają, a my będziemy taki wielki tort dzielić. W naszym kraju obserwuję zupełnie inne podejście – nasz tort jest malutki, a rządzący skupiają się na tym, jak go podzielić na 350 sposobów w taki sposób, żeby nikt nie dostał ani za dużo, ani za mało. Efekt? Wszyscy tracą czas na to, żeby się nad tym zastanawiać, zamiast poświęcić go na stworzenie prostych podatków i powiększanie gospodarczego tortu. Gdybyśmy policzyli te miliony godzin w skali całego kraju, które przedsiębiorcy i osoby pracujące na etacie poświęciły na zajmowanie się podatkami i gdybyśmy je zainwestowali inaczej – cóż, podejrzewam, że wszystkim nam by się żyło dużo lepiej. 

Dlatego, żeby zaoszczędzić Ci choć trochę czasu, który włożyłbyś w zgłębianie kolejnych zmian podatkowych, zaprosiłem ponownie do rozmowy dr Michała Wilka. Michał jest autorem bloga i podcastu „Dzień Dobry Podatki” oraz doradcą podatkowym, który od kilkunastu lat pomaga przedsiębiorcom uporządkować swoje podatki. Według rankingu Rzeczpospolitej z 2021 r. jest jednym z dwóch najlepszych doradców podatkowych w Polsce w zakresie podatku CIT. Michał jak nikt inny opowiada o podatkach – sprawia, że często skomplikowane zagadnienia stają się proste i przejrzyste. A ponieważ założenia Polskiego Ładu 2.0 na pewno nie są ani proste, ani przejrzyste, poprosiłem go, żeby omówił najważniejsze zmiany, które nas czekają. Naszą rozmowę możesz zobaczyć tutaj:

A poniżej czeka na Ciebie podsumowanie najważniejszych punktów, które poruszyliśmy w trakcie nagrania. Przygotował je dla Ciebie mój zespół na podstawie mojej rozmowy.

Polski Ład 2.0 – co to jest?

Polski Ład 2.0 to potoczna nazwa Ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2022 poz. 1265). Czyli inaczej nowelizacja pełnego błędów i niedoprecyzowań Polskiego Ładu 1.0, który wszedł w życie z początkiem tego roku. 

Polski Ład 2.0 – kiedy wchodzi w życie?

Nowy Ład 2.0 wchodzi w życie 1 lipca 2022 r. (choć część przepisów będzie obowiązywać od 1 stycznia 2023 r.) To dość nietypowa data wprowadzenia tak dużych zmian w przepisach podatkowych – w połowie roku, na samym początku wakacji. Każda zmiana jest trudna – wiąże się z niepewnością, wymaga z naszej strony zapoznania się z nowymi przepisami i podjęcia stosownych działań. Pojawia się pytanie, czy rządzący nie mogli poczekać z wprowadzeniem poprawek do końca roku. 

Polski Ład 2.0 – najważniejsze zmiany dla osób pracujących na etacie

Nowy Polski Ład wprowadza dwie najważniejsze zmiany dla osób pracujących na etacie:

• zmniejszenie stawki podatkowej w I progu skali podatkowej do 12%, 
• likwidację ulgi dla klasy średniej. 

Poniżej znajdziesz krótki opis każdej z nich. 

Stawka PIT 12% zamiast 17%

Pierwszą ważną zmianą, która będzie dotyczyć osób pracujących na etacie, będzie zmiana stawki podatkowej w I przedziale skali podatkowej. Dla przypomnienia: nasza skala podatkowa składa się z dwóch przedziałów. Jeśli Twój dochód nie przekracza 120 tys. zł, obowiązuje Cię 17% podatku w tym 30 tys. zł kwoty wolnej od podatku. Dla dochodów powyżej 120 tys. zł (tzw. próg podatkowy) stawka podatku wynosi 32%. 

Od 1 lipca stawka 17% – czyli ta obowiązująca w pierwszym przedziale do 120 tys. zł, spadnie do 12%. Oznacza to bardzo korzystną zmianę dla osób pracujących na etacie: 

Likwidacja ulgi dla klasy średniej

Zanim jednak zaczniesz się cieszyć, ta obniżka nie zostaje wprowadzona z dobroci serca rządzących. Wręcz przeciwnie – ma ona równoważyć straty podatników spowodowane drugą ważną zmianą, która będzie obowiązywać od lipca. Nowy Polski Ład likwiduje bowiem ulgę dla klasy średniej. Czyli specjalny mechanizm, który w założeniu miał rekompensować wprowadzone przez Polski Ład 1.0 niekorzystne zmiany w składce zdrowotnej. A precyzyjniej – brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej dla etatowców i przedsiębiorców na skali podatkowej. 

Ulga dla klasy średniej przynosiła korzyści osobom zarabiającym miesięcznie w przedziale od ok. 6 do 11 tys. zł. W praktyce okazała się prawdziwym koszmarem legislacyjnym. Nie dość, że jest ona bardzo skomplikowana matematycznie, okazuje się też problematyczna w stosowaniu. Aby pozbyć się tego kłopotliwego dla wszystkich rozwiązania, Polski Ład 2.0 likwiduje całkowicie ulgę dla klasy średniej.  Co więcej, ma ona być zlikwidowana wstecznie od 1 stycznia 2022 r. 

Polski Ład 2.0 dla pracowników etatowych – zyskasz czy stracisz? 

No dobrze – mamy korzystne obniżenie stawki podatkowej oraz mniej korzystną dla portfeli likwidację ulgi dla klasy średniej. Ale co to oznacza dla Ciebie? Zobaczmy, jak to będzie wyglądać na konkretnych liczbach. Michał przygotował dla nas wyliczenia:

W tabeli możesz zobaczyć cztery kolumny. Pierwsza kolumna pokazuje wynagrodzenie brutto, a następne trzy, odpowiednio: wynagrodzenie netto pracownika w 2021 r. (czyli przed zmianami), w 2022 r. (czyli po Polskim Ładzie 1.0 – to, co mamy teraz) i ostatnia kolumna – w Polskim Ładzie 2.0, czyli po zmianach od 1 lipca 2022 r. To oczywiście kwoty uśrednione – pracownik może w danych miesiącach otrzymywać wyższe albo niższe wynagrodzenie, a w tabeli znajdziesz po prostu średni miesięczny dochód netto. 

Spójrz na pierwsze dwa wiersze tabeli – na kolumny 2022 r. i 2022 r. w Polskim Ładzie 2.0. Kwoty wynagrodzeń netto są identyczne. Oznacza to, że dla osób zarabiających najmniej, nic się nie zmienia. Im więcej zarabiamy, tym bardziej rosną korzyści z wprowadzonych zmian. Wniosek jest taki, że w typowych przypadkach, pracownicy etatowi na zmianach nie stracą, a w wielu wypadkach – zyskają. Korzyści będą największe dla osób, których wynagrodzenie dobija do kwoty ok. 12 tys. zł brutto. Powyżej tej kwoty utrzymują się na stałym poziomie – kwota korzyści to 300-400 zł netto miesięcznie. Okazuje się więc, że Nowy Polski Ład jest prezentem dla osób najlepiej zarabiających.

Pensja wypłacana w lipcu 2022 r. może być niższa – dlaczego?

Część osób otrzyma w lipcu niższe wynagrodzenia niż w czerwcu. Z czego to wynika? W dużym uproszczeniu przyczyną tej obniżki jest bałagan, który powstał przy wprowadzaniu Polskiego Ładu 1.0. W wyniku nieprzemyślenia nowych przepisów, w styczniu 2022 r. wielu pracowników etatowych otrzymało niższe wynagrodzenia. Aby to naprawić, wprowadzono specjalny mechanizm tzw. „rolowania zaliczek”, dzięki któremu podatnicy odczuliby skutki Polskiego Ładu 1.0 dopiero w przyszłym roku, składając zeznanie podatkowe za 2022 r. 

Nowy Polski Ład znosi „rolowanie” zaliczek, co oznacza, że podatnicy nie powinni – zasadniczo – mieć problemów z dopłatami do podatku przy składaniu zeznania za 2022 r. Ale ponieważ nie ma darmowych lunchy, będą musieli pokryć „zaległy” podatek za pierwszą połowę tego roku, który uzbierał się dzięki zastosowaniu mechanizmu „rolowania” zaliczek – stąd możliwe niższe wynagrodzenia u niektórych osób. 

Przywrócenie preferencji podatkowej dla rodziców samotnie wychowujących dzieci

Kolejną zmianą, która wejdzie w życie od 1 lipca 2022 r., jest przywrócenie możliwości preferencyjnego opodatkowania osób samotnie wychowujących dzieci. Polski Ład 1.0 zlikwidował tę możliwość, przez co lepiej zarabiający samotni rodzice w naszym kraju stracili nawet kilkanaście tysięcy złotych. W zamian za preferencję wprowadzał kwotową ulgę od podatku w wysokości 1500 zł. Nowy Polski Ład 2.0 przywraca preferencję podatkową dla samotnych rodziców. Takie osoby mogą rozliczać się „wspólnie” z dzieckiem i skorzystać z podwójnej kwoty wolnej od podatku (czyli 60 tys. zł) oraz podwójnej kwoty progu podatkowego 120 tys. zł.

Zilustrujmy to przykładem. Jacek, samotnie wychowujący córkę Kasię, zarabia 14 000 zł brutto miesięcznie (czyli 168 tys. zł brutto rocznie). Rozliczając się samodzielnie, zapłaci rocznie ok. 17-18 tys. podatku (plus ZUS i składka zdrowotna – łącznie ponad 50 tys. zł) Dzięki przywróconej uldze podatkowej zapłaci ok. 9,8 tys. zł podatku (łącznie z ZUS i składką zdrowotną – ok. 46 tys. zł). 

Jak widzisz w powyższej tabelce, dzieje się tak dlatego, że przy rozliczaniu „wspólnie” z dzieckiem:

• obowiązuje go podwojona kwota wolna od podatku – 60 tys. zł (gdy rozlicza się sam, kwota wynosi 30 tys. zł),
• przysługuje mu podwojona kwota progu podatku – 240 tys. zł, dzięki czemu cały jego dochód będzie opodatkowany stawką 12% (gdy rozliczał się sam, obowiązywała go próg 120 tys. zł i przy swoich dochodach w wysokości 168 tys. zł „łapał się” już na 32% podatku) 

Zwróć uwagę, że „wspólne” rozliczenie z dzieckiem będzie też opłacalne dla osób zarabiających poniżej 120 tys. zł. Wprawdzie nie skorzystają oni na „rozciągnięciu” skali podatkowej do 240 tys. zł, ale i tak zapłacą niższy podatek dzięki „zdublowaniu” kwoty wolnej od podatku (2 x 30 tys. zł).

Polski Ład 2.0 – zmiany dla przedsiębiorców rozliczających się na skali podatkowej

Przedsiębiorców, którzy prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą i rozliczają się na skali podatkowej, czekają takie same zmiany jak pracowników etatowych:

• zmniejszenie stawki podatkowej w pierwszym przedziale skali z 17% do 12%, 
• likwidacja ulgi dla klasy średniej. 

Jak to wygląda na konkretnych dochodach? Michał przygotował dla nas wyliczenie:

Podobnie jak we wcześniejszym przykładzie, mamy tutaj 4 kolumny – w pierwszej: uśrednione dochody przedsiębiorcy rozliczającego się na pełnym ZUS-ie, druga kolumna pokazuje, ile zostawało mu na rękę w 2021 r., kolejna – ile w 2022 r. po wprowadzeniu Polskiego Ładu 1.0 i wreszcie ostatnia kolumna – ile zostanie mu na rękę po wejściu w życie Polskiego Ładu 2.0. I podobnie jak w przypadku pracowników etatowych, dla osób z najniższymi dochodami nic się nie zmieni. Im więcej przedsiębiorca zarabia, tym więcej zyska.  

Polski Ład 2.0 – zmiany dla przedsiębiorców rozliczających się na podatku liniowym

Przedsiębiorców rozliczających się podatkiem liniowym, ponieważ płacą podatki według stałej stawki – 19% – nie dotyczą opisane wyżej zmiany. Nie dotyczy ich obniżka I progu podatkowego do 12%, nie mogli także i tak korzystać z ulgi dla klasy średniej, więc jej likwidacja ich nie dotyczy. Ministerstwo Finansów zaproponowało dla tej grupy osób zupełnie inne rozwiązanie. 

Przedsiębiorcy rozliczający się na podatku liniowym będą mogli odliczyć od podstawy opodatkowania (bądź zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów) część składek na ubezpieczenie zdrowotne. Niestety, odliczeniu podlegać będzie maksymalnie kwota 8700 zł zapłaconych składek zdrowotnych w skali roku. Przy okazji podajemy protip od Michała – zwykle bardziej opłaci się zaliczenie składki do kosztów niż jej odliczenie od podstawy (bo np. obniży nieco wysokość składki zdrowotnej). 

Zobaczmy jeszcze, jak to będzie wyglądać na konkretnych dochodach: 

W tym przypadku zmianę odczują nawet najmniej zarabiający. Jak możesz zobaczyć w ostatnich dwóch kolumnach tabeli, nawet osoby z uśrednionym dochodem miesięcznym 2000 zł uzyskają pewne korzyści z wprowadzenia nowych przepisów. Nie oszukujmy się – nie są to jakieś porażające kwoty, a jedno spojrzenie na kolumnę opatrzoną rokiem 2021 r. pokazuje, ile Ci podatnicy stracili na wprowadzeniu Polskiego Ładu. W wielu wypadkach otrzymali właśnie 50 zł na otarcie łez – co, przy dzisiejszej inflacji, może jedynie wywołać uśmiech zażenowania. 

Nowy Polski Ład 2.0 – zmiany dla przedsiębiorców na ryczałcie

Przejdźmy teraz do przedsiębiorców na ryczałcie. W 2022 r. wielu podatników zmieniło swoją formę opodatkowania właśnie na ryczałt. Dlatego nie mogło być inaczej – także ta grupa otrzyma w Nowym Polskim Ładzie coś dla siebie. Ryczałtowcy otrzymają preferencję w zakresie obciążeń związanych ze składką zdrowotną:

• Będą mogli pomniejszyć swoje przychody o 50% wartości składek na ubezpieczenie zdrowotne.  
• Preferencja dotyczy wyłącznie kwoty składek, które zostały zapłacone w danym roku podatkowym. 

Zmiana formy opodatkowania w trakcie roku – kogo dotyczy?

Ponieważ Polski Ład 2.0 wchodzi w życie w połowie roku – część przedsiębiorców – dla których zmienia się opłacalność wybranej formy opodatkowania – może czuć się oszukanych. Dosłownie pół roku temu w popłochu konsultowali się ze swoimi doradcami podatkowymi, aby wybrać najlepszą dla siebie formą opodatkowania, a teraz reguły gry znowu się zmieniają. Na szczęście w nowych przepisach przewidziano wyjątkowo możliwość zmiany formy opodatkowania wstecznie – za 2022 r. 

Możliwość zmiany jest ograniczona i dotyczy następujących przypadków: 

• zmiany z ryczałtu na skalę podatkową, 
• zmiany z podatku liniowego na skalę podatkową.

Dodatkowo, podatnicy rozliczający się na ryczałcie, będą mogli przejść na skalę podatkową w drugiej połowie roku (czyli pierwsze 6 miesięcy tego roku będą się rozliczać na ryczałcie, a ostatnie 6 – w ramach skali podatkowej). 

Ryczałtowcy, którzy chcą zmienić formę opodatkowania, mogą to zrobić, składając specjalne oświadczenie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego do 22 sierpnia 2022 r. Skąd masz wiedzieć, czy warto to zrobić? Pomoże Ci w tym stworzony przez Michała kalkulator. 

Polski Ład 2.0 – kalkulator 

Jeśli jesteś przedsiębiorcą, zdecydowanie warto przeliczyć, czy w Twojej konkretnej sytuacji zmiana formy opodatkowania przyniesie Ci korzyści. Michał przygotował bezpłatny Kalkulator Podatkowy Przedsiębiorców oraz serię naszpikowanych podatkową wiedzą artykułów, które z całą pewnością ułatwią Ci życie: 

Kalkulator Dzień Dobry Podatki 

(Po zapisie do newslettera, Michał wyśle Ci kalkulator) 

To tyle na dziś, mamy nadzieję, że ten artykuł pomógł Ci lepiej zrozumieć zawiłości Polskiego Ładu 2.0. Daj koniecznie znać w komentarzu, co myślisz o wprowadzaniu takich poważnych zmian w połowie roku podatkowego.